Döviz kuru ne olmalı?

Reel Efektif Döviz Kuru (REDK), Merkez Bankası tarafından ülkemizin ve diğer ülkelerin çeşitli enflasyon (TEFE-TFE vb.) verileri baz alınarak hesaplanıyor. Başlangıç tarihi de hesaplamalarda önem kazanıyor. Aşağıdaki grafikte, 2003 yılı baz alınarak hesaplanmış bir gösterge var. Buna göre, Türk Lirası’nın % 40 civarında aşırı değerli olduğunu görüyoruz. Oysa, hesabın 1996 yılı esas alınarak yapılması gerekiyor. 1996 yılı esas alınırsa, Türk Lirası % 20 civarında değerli durumda.

Bu hesaplama ile kurun, 1 ABD Doları = 4.90 Türk Lirası olması beklenir. Bunun üzerindeki bir ABD Doları değeri, politik bir marj olarak okunabilir. Ülkemizdeki yargı, güvenlik, basın özgürlüğü ve demokrasi gibi sorunlar bu ilave marjı ortaya çıkarıyor.

Zaten, aşağıdaki grafikte diğer gelişmekte olan ülke paralarının da göstergesi var. Türk ekonomisinin negatif ayrıştığı açık. Öte yandan, REDK tarihi düşük seviyelerde olduğu için, yukarıdaki konularda yaşanacak düzelmeler, kuru olumlu etkileyecektir. Örneğin, Avrupa Birliği ile aramızın düzelmeye başlaması ve yeni fasılların açılacak olması olumlu bir gelişmedir. Mc. Kinsey anlaşması da olumlu sayılır. Yakında, papaz da serbest kalır.