NATO sürecinin başlangıcı

5 Nisan 1946. İkinci Dünya Savaşı bitmiş. Türkiye’de İsmet İnönü başkanlığında İnönü iktidarı var. Salına salına ABD Donanmasına bağlı USS Missouri Zırhlısı Türk sularına giriyor. Büyük ve gösterişli törenlerle karşılanıyor. 9 Nisan’a kadar kalıyor. ABD’li komutanlar İnönü’yü ziyaret ediyor.

Basında geniş yer veriliyor. “Türk-Amerikan dostluğunun parlak bir ifadesi” türünden büyük övgülerle karşılanmışlardı. İki kutuplu dünyanın soğuk savaşı başlamıştı. Topraklarında savaş görmemiş ABD, İkinci Dünya Savaşı’nın nimetlerinden yararlanmak üzere ataktadır. Demirperde örülmeye başlanmıştı. Doğu Akdeniz ve Batı Asya, kuşkusuz Türkiye de hedeftir.

Türkiye’de ise Kemalist Devrim artık kireçlenme sürecine girmişti. Kapılar açılmaya hazırlanılmaktadır. Basın da Mustafa Kemal Atatürk’ten vasiyet Türk-Sovyet dostluğu yıkıcılığı almış başını gitmişti. Belki de Türk basınının en kara dönemlerinden biriydi. Yalan haberler her yanı sarmıştı. Yine Montrö, Boğazlar, Oniki Ada, üsler, Yunanistan, Sovyet toprak talepleri vb gündemdeydi… Bu haberler gene ele yola gelenlerdir. O kadar seviyesiz ve çamurlular vardı ki bugün ancak mizah unsuru olabilmektedir. Ama şu da ilginç; bazıları ara ara hâlâ Amerikancı kalkışmalarda gündeme getirilmektedir.

İşte tam bu tarihlerde; ABD’de 1944 Kasım'ında yaşamını kaybeden Türk Büyükelçisi Münir Ertegün’ün cenazesini güya Türkiye’ye getirmek için, ABD Başkanı Truman koskoca Missouri Zırhlısı’na emir buyurur. Özel olarak ABD'ye giden Dışişleri Bakanlığı protokol müdürü Kadri Rıza, Truman'ın özel elçisi Weddell de gemiye binerler. Zırhlı törenle New Jersey’den uğurlanır.