Tarih yazmak
Tarih, bilimdir. Bu sosyal bilime büyük katkılardan birini Fransız tarihçi yaptı: Marc Bloch (1886-1944/Naziler tarafından kurşuna dizilerek öldürüldü)
Katkısı, “karşılaştırmalı tarih” yöntemi oldu. Tarihçilerin bakış açısını değiştiren yaklaşım şuydu:
Aynı zaman diliminde farklı ülkelerde-toplumlarda, neler yaşandığına bakarak tarihsel değerlendirme yapmak…
Yani:
Mustafa Kemal’in Bandırma Vapuru ile Anadolu’ya geçmesini değerlendirirken, “izni veren” işgalci İngiltere’nin aynı dönemde, kendi ülkesinde neler yaşadığını da bilmeniz gerekir! Sadece tek bir evrağa-belgeye bakarak büyük tarihsel sonuçlara varmak yanıltıcı olabilir…
100 yıl önceye dönelim:
Mustafa Kemal’in, 9. Ordu Müfettişi olarak asli görev yeri; Trabzon, Erzurum, Sivas, Van illeri ile Canik (Samsun) ve Erzincan livaları (İl – ilçe arası) idi. Buna ek olarak; Diyarbakır, Bitlis, Elazığ, Ankara ve Kastamonu da eylem alanıydı.
Görev tanımı, bölgede asayişin sağlanması ve düzen dışı olayların nedenlerinin saptanmasıydı. Bunları biliyoruz. Peki…
İngilizler, Mustafa Kemal’in Anadolu’ya gitmesine izin veren belgeyi hangi şartlar altında verdi? İngiltere’de 1919 yılında neler yaşandı?
Bunlara tek tek bakalım:
