Beştepe'deki tören üzerinden Türkiye'nin dış ilişkilerini okumak

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın önceki gün görevine başlaması dolayısıyla Beştepe Külliyesi’nde düzenlenen törene yabancı ülkelerin katılım düzeyini bir ölçüt olarak alırsak, Türkiye’nin dünya ile ilişkileri bakımından ne söyleyebiliriz?

Önce sayısal verilerle yola çıkalım. Tam 22 ülke törene ‘devlet başkanı’ düzeyinde katılırken, 20 ülke ise ‘cumhurbaşkanı yardımcısı’, ‘parlamento başkanı’ ve ‘başbakan’ düzeyinde temsil edildi. Bunlar arasında Macaristan Başbakanı Viktor Orban gibi ülkesinde yürütmenin bütün iplerini elinde tutan kuvvetli liderler de var.

Bir de bunlara ek olarak, bakan düzeyinde özel temsilci gönderen ülkeler bulunuyor. Örneğin, İran bu gruba giriyor. İran’ı, Türkiye ile ekonomik ilişkileri de izleyen Sanayi, Madencilik ve Ticaret Bakanı Muhammed Şeriatmedari temsil etti.

Bu kategorilerin dışında kalan ülkeler genellikle Ankara’daki büyükelçileri ya da maslahatgüzarları tarafından temsil edildi.

Bir de yabancı konuklar arasında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın dostu olan eski devlet adamları dikkat çekti. İtalya ve Almanya’nın eski başbakanları Silvio Berlusconi ve Gerhard Schröder bunlar arasındaydı.

Bir başka grupta uluslararası kuruluşların gönderdikleri temsilcileri saymalıyız. Bunlar arasında Avrupa Birliği (AB) ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü’nü (AGİT) öncelikle vurgulayabiliriz.

Şimdi coğrafi gruplar açısından duruma bakalım. Devlet başkanı düzeyindeki konuklar arasında en kuvvetli grubu Balkan ülkelerinin oluşturduğunu belirtmeliyiz. Sırbistan, Makedonya, Romanya, Bulgaristan, Bosna Hersek, Kosova ve Moldova cumhurbaşkanı düzeyinde temsil edildi. Arnavutluk’tan başbakan katıldı. Yunanistan hariç tutulursa, Balkan ülkeleri, önceki günkü törende protokol düzeyinde en yüksek profili sergiledi.

Komşu Gürcistan da cumhurbaşkanı tarafından temsil edilirken, Pakistan ve Kırgızistan da yine cumhurbaşkanı düzeyinde kat...