Moskova, Türkiye’yi gerçekten kaybetti mi?

HÜRRİYET Daily News Genel Yayın Yönetmeni Murat Yetkin’in geçen sonbaharda yayımlanan “Meraklısı İçin Entrikalar” kitabı casusluk dünyasını anlamak açısından temel bir referans niteliğindedir.

Kitapta anlatılan casusluk dünyasının perde arkasındaki bilinmezleri, entrikaları, çarpıcı olayları hakkında basında birçok yazı çıktı. Kitapta beni en çok etkileyen bölüm, Yetkin’in Sovyetler Birliği’nin casusluk örgütü KGB’nin içinde uzun yıllar üst düzey görevler üstlenmiş olan eski Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev ile bundan yirmi yıl önce yaptığı bir sohbetten aktardıkları oldu.

Aliyev, Sovyetler Birliği’nde Komünist Parti’nin 12 kişilik Politbürosuna girebilen (1982-87) tek Türk kökenli yöneticiydi. Aliyev, SSCB Komünist Partisi’nde üst düzey görevlere gelmeden önce asıl kariyerini istihbaratçı olarak yapmış, KGB içinde kilit noktalara gelmiş, servisin Azerbaycan bölge başkanlığına kadar yükselmişti.

*

Yetkin, NTV’nin Ankara Temsilcisi olarak görev yaptığı 1998 yılı eylül ayında Bakü bürosunu açmak üzere kanalın sahibi Cavit Çağlar ve Genel Yayın Yönetmeni Nuri Çolakoğlu ile Azerbaycan’a gittiklerinde, Aliyev’in misafiri olarak tanık olduğu bir sohbeti aktarıyor. Aliyev, Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda yemekler yendikten sonra Türkiye’den gelen konuklarını yerin altında özel bir sığınağa götürüyor.

Burada konyaklar, votkalar içildikten sonra sohbet bir hayli ilerliyor. Aliyev, bu ortam içinde açılıyor ve yakın tarih üzerine konuşmaya başlıyor.

Yetkin’in kitapta aktardığına göre, Aliyev, sohbetin bir noktasında derin bir iç çekerek şöyle diyor: “Bilir misiniz, bu görevlere gelebilen tek Türk, tek Müslüman bendim... Ordu akademisinde okudum, KGB akademisinde okudum, çok özel tarihi bilgiler aldım, her yerde olmayan bilgiler...”