15 Temmuz’un ikinci yıldönümünde darbe davaları ne durumda?

BUGÜN itibarıyla 15 Temmuz darbe girişiminin üzerinden tam iki yıl geçmiş bulunuyor. Geçen iki yıl içinde Türk demokrasisini hedef alan bu darbe girişiminin faillerinin adalet önünde hesap verdikleri yargılama sürecinde önemli bir mesafe alındı.

Örneğin, önceki gün ’15 Temmuz Şehitler Köprüsü’ üzerinde meydana gelen olaylara ilişkin 143 sanıklı davada sona gelindi. Mahkeme, bu davada 72 sanığa ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verirken, 27 sanığı ise 17 yıl ve altında değişen hapis cezalarına çarptırdı. Biri asteğmen, 43’ü er olmak üzere 44 sanık ise beraat etti.

*

Adalet Bakanlığı’nın verilerine göre, 15 Temmuz’dan sonra açılan toplam 289 darbe davasından 194’ü önceki gün itibarıyla karara bağlanmış bulunuyor. Bu rakam, darbe davalarından yaklaşık üçte ikisinin birinci derece mahkemeler aşamasında sonuçlandığını gösteriyor. Bu davalarda 1.624’ü ‘ömür boyu’ olmak üzere 2 bin 381 sanık hapis cezasına çarptırılmış. Bu toplam içindeki 757 sanık hakkında ise 1 yıl ile 20 yıl arasında değişen hapis cezaları verilmiş.

Bakanlığın dökümünde yargılama sonunda beraat eden sanıkların sayısıyla ilgili bir bilgi ne yazık ki yer almıyor. Ancak 2017 sonu itibarıyla hazırlanmış olan benzer bir çalışmada sanıkların yaklaşık üçte birinin beraat ettiği görünüyordu. Beraat eden şüphelilerin tümü olmasa da önemli bir bölümünün, 15 Temmuz gecesi komutanlarının verdikleri emirleri yerine getiren er ve erbaş statüsündeki askerler olduğunu söyleyebiliriz.

Kalan 95 davanın büyük çoğunluğunun bu yıl sonuna kadar sonuçlanması şaşırtıcı olmaz. Bunlar içinde üç büyük dava özel bir önem taşıyor ve her üçünde de henüz karar aşamasına gelinmiş değil.

Bu grubun başında, FETÖ’nün darbe karargâhı olarak kullandığı Akıncı Üssü’ndeki faaliyeti ve Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nı konu alan 481 sanıklı büyük dava geliyor. Bir diğeri, Genelkurmay Başkanlığı Karargâhı’ndaki darbe faaliyetine odaklanan 221 sanıklı ana karargâh davası. Ve üçüncü dava olarak da 155 sanığın suçlandığı Güvercinlik’teki Kara Havacılık Komutanlığı davasını sayabiliriz. Ana karargâh davası dışındaki iki davada savcılar esas hakkındaki mütalaalarını henüz sunmuş değil.