İşte gerçek: Seçim sistemi değiştirene çoğu kez yaramadı

Ülkemizde ilk serbest Seçim Kanunu, 16 Şubat 1950’de çıkarıldı. Bu kanun Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve Demokrat Parti’nin (DP) işbirliğiyle hazırlandı. İki parti “Liste Usulü Çoğunluk” seçim sisteminde anlaştı. Bu sisteme göre bir seçim çevresinde rakiplerinden 1 oy fazla alan parti, o çevredeki milletvekilliklerinin tümünü kazanıyordu. CHP ve DP seçimi kazanacaklarından emin oldukları için tartışmasız bir biçimde bu sistemi kabul ettiler.

Kanunu kabulün ardından, Meclis’te teşekkür konuşması yapan Başbakan Şemsettin Günaltay, üçüncü parti konumundaki Millet Partisi’ne sitemlerini dile getirdi: “Keşke siz de bizim çalışmalarımıza katılsaydınız” dedi. Nispi temsilin, bunu uygulayan ülkelerde iyi sonuç vermediğini anlattı.

416 MİLLETVEKİLİ ÇIKARDI

1950 seçimlerinde DP, oyların yüzde 52,7’sini aldı, 416 milletvekili çıkardı. CHP ise yüzde 39,4 oy oranıyla ancak 69 milletvekili çıkarabildi. Sistem tercihinde yanılmış olduğunu anlayan CHP bu seçimden sonra, 10 yıl boyunca Nispi Temsil sistemini savundu. Çünkü Nispi Temsil sisteminde partiler, aldıkları oy oranına yakın ölçüde milletvekili...