İranlılar neden coştu?

Geçen perşembe gecesi İsviçre’nin Lozan kentinde İran’la nükleer müzakerelerinde “çerçeve anlaşması”nın gerçekleştiği ilan edildiği anda, Tahran’da adeta düğmeye basıldı. On binlerce kişi başkentin caddelerine döküldü. Kimi arabalarının kornalarını çalarak, kimi de İran bayraklarını dalgalandırarak ve sloganlar atarak olayı saatlerce büyük bir coşkuyla kutladı.
TV ekranlarına yansıyan görüntüler, bizdeki büyük bir maçtan sonra taraftarların tezahüratını andırıyordu.
İranlılar için bu gerçekten heyecan ve sevinçle kutlanması gereken bir olaydı.
Tahran uzun yıllardan beri ilk defa böyle bir coşkulu kitlesel gösteriye sahne oluyordu...

Kutlanan ne?
Lozan’daki anlaşma, daha önce de yazdığımız gibi, “kazan-kazan” anlayışıyla yapılan çetin müzakerelerin bir sonucu. Bundan İran da memnun, karşı taraf, yani P5+1 grubu da...
Ama İranlıların sokaklara yansıyan coşkusunun ve mutluluğunun farklı nedenleri var.
Kuşkusuz İranlılar varılan sonucu kendi açılarından bir diplomatik zafer olarak görüyorlar. Bir bakıma da haklılar. İran diplomasisi -tabiri caizse- “altı düvel”e karşı da tek başına cansiperane mücadele etti. İranlı diplomatlar ABD’den Rusya’ya, İngiltere’den Çin’e kadar, dünyanın önde gelen devletlerinin temsilcileriyle aylarca -ve ustaca- pazarlıklarını sürdürdüler.
Sonuçta verdikleri taviz, atom bombası üretmeme taahhüdüdür. Karşılığında sağladıkları avantaj, barışçı amaçlarla “nükleer program”a uluslararası onayın verilmesidir. Bir de İran’a uygulanan ekonomik ambargonun kaldırılması...