Kurtlar cemiyeti

Cemiyet-i Akvam veya diğer adıyla Milletler Cemiyeti, I. Dünya Harbi’nden sonra 25 Ocak 1919’da toplanan Paris Barış Konferansı’nda alınan karar üzerine 10 Ocak 1920’de kuruldu. Merkezi Cenevre’ydi. Kuruluşun faal devletleri ABD ve Fransa’ydı. Fransızca, İngilizce , İspanyolca resmî diliydi. Devletlerarası ihtilafları sulh yoluyla halletmek için kurulmuştu. Ne var ki II. Dünya Harbi’nin çıkmasına mâni olamadı. Üye devlet sayısı, o günkü devletler bugünkünün beşte biri kadar olduğu için bu miktarlardaydı. Cemiyetin Musul meselesinde aleyhte tavır koyması sebebiyle üye olmadık. CA, dünya için pek kayda değer bir hizmet yapamayarak 1946’da fiilen, 1947’de hukuken bitti. Türkiye, fiilî dağılmadan bir yıl önce üye yazıldı.
Zaten 24 Ekim 1945’te BM kurulmuştu. Kuruluş gayesi aynıydı. II. Dünya Harbi’nin galibi olan devletlerin güdümüyle doğdu. Bu devletler, BMGK/Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi eliyle teşkilatı vesayet daha açıkçası tahakküm altına aldılar. ABD, İngiltere, Fransa, Rusya ve Çin daimi üyedir. Bunlardan birinin genel kurulun ittifakla aldığı bir kararı veto etmesi üzerine o kararın hiçbir hükmü kalmamaktadır. Resmî dil sayısı Arapça, Çince ve Rusçayla 6’ya yükselmişti. Merkezi, tarafsız bir ülkede değil New York’tadır. BM’nin birçok organı vardır ve fakat iki organ önemlidir. Genel Kurul ve Güvenlik Konseyi. Güvenlik Konseyi patronlar kulübü gibidir.