Vahdettin’in ABD başkanına mektubu

Cumhuriyet yazarı Özdemir İnce bu hafta 'Vahdettin’in ABD başkanına mektubu' başlıklı yazısını kaleme aldı.

Özgün hali yani Osmanlıcası Osman Selim Kocahasanoğlu’nun AtatürkVahdeddin Kavgası (Temel Yayınları, 2020, s.528) kitabında bulunan ihanet belgesini günümüz Türkçesiyle okuyalım:

“Amerika Cemahir-i Müttefikiye Reisi Mösyö Coolidge Cenablarına

Siyasi olayların ve gelişmelerin tüm iç yüzünü, hangi nedenlerden dolayı saltanat merkezimi geçici bir süre için terk etmek zorunda kaldığımı biliyorsunuz. Bu konuda ayrıntılı bilgi sunmayı gereksiz görüyorum. Bu süresiz uzaklaşmamın, babadan kalma sahip olduğum saltanat ve hilafet makamından vazgeçtiğim anlamına gelmeyeceği açıktır. Ankara meclisi gibi bir isyancı fitnenin bu konuda alacağı tüm kararların geçersiz olacağını bildiririm. Şöyle ki İslam hilafetinin Osmanlı saltanatından soyutlanması ve ayrılması ve hilafetin tümüyle kaldırılması dini, kavmiyeti, vatanı belirsiz ve karışık askerlerden ve öteki sınıflardan oluşan küçük bir şer zümresinin kısmen zorla ve kısmen bilgisizlik ve gafletle yönlendirdiği beş altı milyonluk Türk kavminin yetki alanı içinde değildir. Bu ancak tüm İslam dünyasınca atanan uzman kişilerden oluşan bir meclisin toplanması ve tüm din bilginlerinin ortak kararı ile çözümlenecek büyük bir evrensel sorundur. İslam bilginlerinin bildiği üzere şeriata aykırı kararlar herhangi makamdan olursa olsun sonuçsuz kalmaya mahkûmdur. Bundan başka bu durumun, içinde bulunulan koşullarda İslam dünyasında sonuçları pek vahim olabilecek büyük bir heyecana yol açacaktır. Ayrıca gelişmiş ülkelerin iç güvenliklerine de büyük bir etki yapacaktır. Hanedanın ileri gelenleri aleyhinde Ankara meclisi tarafından kabul edilen sürgün ve kovma, emlakine ve bireysel mallarına el koyma gibi haksız kararlar hanedanımın bireylerini, insan ve kişilik haklarından soyutlar mahiyettedir. Bu konuda yüce kişiliğiniz ve cumhuriyet hükümetiniz tarafından olanaklar ölçüsünde yapılabilecek yardımları pek değerli sayacağımı açıklamaya gerek yoktur. Bu vesile ile sağlıklı olmanızı yüce haktan niyaz eylerim. 13 Mart 1924 Mehmed Vahideddin”1


Mektup, San-Remo’da düşük Padişah Vahdettin tarafından yazılmış ve Halis Reşat Bey tarafından Paris’te bulunan Amerikan elçiliğine teslim edilmiştir. Elçilik de bu mektubun orijinalini ve İngilizce çevirisini 15 Nisan 1924 tarihli yazısıyla Washington’a göndermiştir. Mektup ABD Ulusal Arşivi’nde 86700/1788 numarasıyla kayıtlıdır.

YAZININ DEVAMI
ÇOK OKUNAN YAZARLAR
YAZARIN DİĞER YAZILARI
Eskiye dönüş 28 Nisan 2024 | 52 Okunma Maçı hakem bitirir 26 Nisan 2024 | 195 Okunma R.T. Erdoğan ve din işleri 23 Nisan 2024 | 311 Okunma R.T. Erdoğan Öğrenim Birliği’ne karşı 21 Nisan 2024 | 143 Okunma R.T. Erdoğan ve 27 etnik grup 19 Nisan 2024 | 260 Okunma
TÜM YAZILARI
Yorumlar