Milliyet’in bilinçli seçimi

■ İdam edilen Fransa Kraliçesi Marie Antoinette’in “Pasta bulamıyorlarsa ekmek yesinler” sözünü bilmeyen yoktur.Birinci gerçek, Fransa Kraliçesi’nin cümlesinde pasta kelimesi geçmez. “Orijinal cümledeki “brioche” şekerli bir çeşit ekmektir. Daha da önemlisi Fransa Kraliçesi Marie Antoinette aslında hiçbir zaman böyle bir cümle kurmamıştır. Gerçekten de bu cümleyi ilk kullanan kişi, felsefeci yazar Jean-Jacques Rousseau’dur. Rousseau, 1767 yılında, yani devrimden 12 yıl önce yazdığı bir kitapta, asilzade bir kadının böyle bir cümle kurduğunu kaleme aldı ama asla adını vermedi. Clermont Lisansüstü Üniversitesi’nde yapılan çalışmalarda, bu sözün 3. Cumhuriyet döneminde, yani 1870’lerde, Kraliçe Marie Antoinette’e atfedildiği ortaya çıktı. Yazıya niye böyle bir giriş yaptığımı açıklama zamanı da bu cümleyle geldi işte. Ahlak felsefesinde vicdan geniş bir yer tutar ve bu konu üzerinde kalem oynatanların atıf yaptıkları 3 isimden birisi mutlaka Jean-Jacques Rousseau’dur. Yukarıdaki örnekten yola çıkarsak, vicdan sahibi olmak kadar doğru zamanda vicdanın sesini dinlemek de önemli bir olgu.■ Milliyet olarak geçen hafta Gazze’de yaşanan soykırımı tam iki kere manşet yapmamızın sebebi de...