Stres-kilo ilişkisinde yeni şifre

KİLO sorunu olanların çoğu stresli.

Stresten bunalanların çoğu kilolu. Bilim insanları da ‘stres kilo ilişkisinin sırrını’ çözme gayretinde. Yakın zamana kadar genel kabul şuydu: Stresin arttırdığı kortizol salgısı insülin direnci üzerinden kilo almamızı kolaylaştırıp kilo kaybını zorlaştırır! Stanford Üniversitesi (ABD) tıp merkezinde yapılan yeni bir araştırma bu bilginin eksik olabileceğini gösterdi. O araştırma güvenilir tıp dergilerinden ‘Cell Metabolism’ dergisinde de yayınlandı. Araştırmada çok daha önemli bir sorunun varlığını teyit eden kanıtlara ulaşıldı. İşte o ‘kilo-stres’ sarmalındaki GİZLİ ŞİFRE! Buyurun...

SÜREKLİ STRES YAĞ HÜCRESİ Mİ ÜRETİYOR?

Sürekli ve net stres hali kanda kortizol seviyesini arttırıyor. Kortizol ise zannettiğimiz gibi sadece insülin direncini tetiklemiyor. Bazı hücrelerin yağ hücrelerine dönüşmesine, neticede de doğrudan yağlanmaya yol açıyor. Dolayısıyla stres sadece iştahı açtığı, fazla yedirdiği, insülin direncini tetiklediği için değil, oluşturduğu yeni yağ hücreleri nedeniyle de kilo aldırabiliyor. Araştırmadaki veriler kortizolün böyle bir etki gösterebilmesi için strese maruz kalma süresinin önemli olduğunun da altını çiziyor. Gün içindeki geçici streslerin değil de, kalıcı uzun süreli (mesela gün boyu devam eden) streslerin etkili olduğu anlaşılıyor. Araştırma laboratuvar ortamında fareler üzerinde yapılmış ama beklenti bu bulguların insanlar üzerinde de geçerli olabileceği yönünde.

UNUTMAYIN: UYKUSUZ OLMAZ

Dilimde tüy bitene kadar tekrarlayacak, “Tamam, derdimi anlattım” diyene kadar yazacağım. Uykusuzluk en az obezite kadar mühim bir sağlık sorunu. Kendisi başlı başına bir hastalık olabildiği gibi pek çok hastalığın da ya hazırlayıcısı, ya hızlandırıcısı. Uykusuzluğun kolaylaştırdığı sağlık sorunları arasında depresyon da var, hipertansiyon da.  Kalp damar hastalığı da var, bellek bozukluğu da. Kanser de var, tükenmişlik sendromu da. Listeye fibromiyaljiyi, rahatsız ayak sendromunu da eklemeniz mümkün. Önemli ve yeni bilgi ise şu: Uykusuz geçen gecelerin size zarar verebilmesi için aylara, yıllara ihtiyaç yok. Sadece birkaç gece uykusuz kalmanız bile beyninize fiziksel ve yapısal zarar verebiliyor. Bu zarar da yeme davranışlarınızı bozuyor, iltihabi süreçleri tetikliyor, stresinizi arttırıyor, depresyona, unutkanlığa zemin hazırlıyor. Özeti şu: Uykusuzluk mühim bir mesele. Ciddiye almanızda fayda var.