Bilmediğimiz bir şey mi var? Dip dalgası sorunu

Seçimler beklenmedik bir sonuç üretir mi? Yani anketlerde görmediğimiz, sahada kesin bilgi ile doğrulatamadığımız, mesela bir “dip dalga” hareketi ve sandıktan çıkacak sonuçları?
Zor bir soru, epey nesnel bir fotoğraf elde etmeye çalışarak bunu okura yansıtan bir analizci için hele çok zor ve spekülatif.
Bunu yapanlar var; atma Recep denmesine aldırış etmeden, ilk turda İnce’nin kazanacağını, AKP’nin yüzde 35’lere düşeceğini yazanlar var. Fakat ilginç bir şekilde bu görüşün de okurlar arasında alıcısı var. Burada arzuların gerçekleşebilecek gibi savunulduğu bir durum ortaya çıkıyor. Mesela “MHP yüzde 10’un üzerinde oy alacak” diyenler olduğu gibi. Göremediğimiz dip dalga mı?
Yeniden sorayım, yine de görmediğimiz bir muhalif dip dalga, merkezi tüm kestirimleri hallaç pamuğu gibi atabilir mi? Mesela İngiltere’de 2015 seçimlerinde tüm anketler önemli ölçülerde yanılmıştı!
Türkiye’de Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde iktidar yandaşlarında RTE’nin ilk, olmazsa ikinci seçimde kazanacağı görüşü yaygın. Muhalefet veya demokrasi cephesinde ise İnce ile yüzde 50’nin yakalanabileceği, Meclis’te ise HDP ile çoğunluğun kesin sağlanacağı görüşü var.Önce, eldeki verilerden yola çıkalım:
• İktidar iniş yolunda. Oy kaybede-cek. Bu kesin gibi. 7 Haziran 2015’te yüzde 41’in altına indi. 6 ay sonra yapılan 1 Kasım’ı es geçelim, çünkü ülkede iktidarın yarattığı olağanüstü durumun sonucudur yüzde 49 üstü. Referandum sonuçları ise 1 Kasım seçimlerinin düzeltmesidir. AKP+MHP, yüzde 1 kadarı şaibeli görülen yüzde 51 ile geçmiştir. AKP’nin oyunun yüzde 42-43 olarak gerçekleştiği kestiriliyor. Başkanlık referandumuna evet oyu oy verirken seçmen, AKP+RTE’ye oy verdi...