Sayın Cumhurbaşkanı, Atatürk zaten Türkiye’yi uçurdu!

Cumhurbaşkanı, Atatürk’ü değerlen-dirirken şöyle dedi: “Gazi Mustafa Kemal’in kendi iradesiyle başlattığı ama provokasyonlar yüzünden vazgeçmek zorunda kaldığı çok partili hayata...

Cumhurbaşkanı, Atatürk’ü değerlen-dirirken şöyle dedi: “Gazi Mustafa Kemal’in kendi iradesiyle başlattığı ama provokasyonlar yüzünden vazgeçmek zorunda kaldığı çok partili hayata geçiş denemesini vaktinde başarmış olsaydık acaba ülkemiz nereye giderdi?” İki kez muhalefet denemesi
Evet, Atatürk iki kez “muhalefet partisi” kurma denemesine girişti. Gönlünde demokrasiye, çok partili rejime geçme isteği vardı. İlki 1924’te kurulan Terakkiperver Fırka idi. Rauf Orbay, Kazım Karabekir gibi isimlerin kurduğu parti liberaldi, ne yapılacaksa halka soralım diyordu.
Atatürk “iktidarı denetleyen” bir muhalif gücün ülkenin yararına olacağını, iktidarı da mutlak güç kullanmaktan, yolsuzluklara vb. bulaşmaktan engelleyebileceğine, keyfi yönetimlerden uzak tutacağına inanıyordu. Ali Fuat Cebesoy’a bizzat talimat verdi parti kuruluşu için.
Fakat bu parti, kısa sürede her türlü Osmanlıcıların, şeyhülislamcıların, dini siyasi olarak kullananların yuvasına dönüştü. 1925’te Şeyh Sait İsyanı patlayınca parti kapatıldı. Cumhuriyet daha erken zamanda rayından sapabilecekti. Parti kapatılınca, sözü geçen unsurlar bu kez 1926 İzmir Suikastıyla Atatürk’ü ortadan kaldırmak istediler.. Karşıdevrim, çok erken Cumhuriyete karşı tavır almış ve iktidar mücadelesine girişmişti.
İkinci muhalefet partisi kurma denemesi yine Atatürk’ün teşvikiyle 1930’da gerçekleşti, çoğu Ata’yı sevenlerden, arkadaşlarından oluşuyordu: Serbest Cumhuriyet Fırkası. Kurucuları arasında Nuri Conker, Ali Ağaoğlu, Ali Fuat Okyar vardı.
Parti, laikti, cumhuriyetçiydi, devrimlere karşı değildi. Ali Fuat Bey, Atatürk’ün muhalefet et, teşvikine rağmen, Ata’ya rakip olmak istemiyordu. Ayrıca devrim düşmanları, partinin taşra teşkilatlarını ele geçirmiş ve yönetimle taşra aras...
YAZININ DEVAMI
ÇOK OKUNAN YAZARLAR
YAZARIN DİĞER YAZILARI
Cumhuriyet gazetesinde bilim 08 Mayıs 2024 | 55 Okunma 100 yıl, henüz genç bir gazete 07 Mayıs 2024 | 61 Okunma Taksim bir kültürel mirastır ve ne anayasası ayol? 02 Mayıs 2024 | 171 Okunma Bir Akşener başarısı: İYİ Parti arındı, MHP’liler kaldı 30 Nisan 2024 | 761 Okunma Cumhurbaşkanı ve milletin değerleri söylemi, nedir bu? 23 Nisan 2024 | 102 Okunma
TÜM YAZILARI
Yorumlar