Mesele sadece iPhone değil anlamadın mı
Aziz Sancar’ın Nobel almasıyla, Uğur Şahin ve Özlem Türeci’nin COVID-19 aşısını bulmaları, hatta Selçuk Bayraktar’ın drone şirketinin başarısı bile iPhone fiyatlarıyla alakalı.
Elimdeki telefondan elimdeki telefonun Türkiye’deki satış fiyatına bakıyorum. Habertürk’ten Necdet Çalışkan’ın aktardığına göre iPhone’un en üst modelinin fiyatı 20 bin TL’yi buluyor, bunun sekiz bin TL’si de devlete vergi olarak gidiyor. Apple ürünleri hep rakiplerine göre daha pahalıydı gerçi. Ama ABD’deki gelir seviyesine ve satın alabilme paritesine bakıldığında Türkiye’ye kıyasla daha erişilebilir. Doları 10 TL olarak baz alıp, hatta gelecek kuruna yönelik projeksiyon yapsak bile iPhone’un Türkiye’deki satış fiyatıyla ABD arasındaki uçurum astronomik.
Bu fiyatlar hepimize hakaret gibi. Apple pahalı satıyor, devlet de akıllı telefona lüks tüketim muamelesi yapıp üzerinden abartılı vergi alıyor. Yurtdışından getirip kullanmanın önünde de türlü engeller var: 1500 TL harç parası, üç yılda bir ürün vesaire. Tabii Türk’ün aklı hemen kurnaz çözümlere çalışıyor. Piyasadan eski telefonları bulup IMEI numaralarını kopyalamak gibi yeraltı çözümler var dileyene. Yüksek ücret ve vergi sayesinde aslında yasadışı piyasa oluşuyor. Halbuki yeni teknoloji şirketleri, yaratıcı fikirler ve sinema filmleri doğmalıydı.
