Kadere dair ilk tartışmalar ve Hasan-ı Basrî

Annesi tarafından, Müminlerin annesi Ümmü Seleme’nin (r.anha) eline doğan ve onun gözetiminde büyüyen, babası tarafından Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) kâtibi ve tercümanı olan Zeyd bin Sabit’e (r.a.) mensup bulunan, çocukluğundan itibaren Peygamber Efendimiz’in terbiyesi altında yetişen Enes b. Malik’e (r.a.) kâtiplik yapan, öncelikle tasavvuf ehlinin ve sonraki zamanda tarikatların meşruiyetleri esasında kendisiyle bağ kurdukları Hasan-ı Basrî (rahimehullah), zahitlik ve sûfîliğinin yanı sıra kıraat, tefsir, hadis ve kelam âlimlerinin de ilklerindendir. Yukarıda zikredilen aile bağlarının da bir gereği olarak, Ehl-i Sünnet arasında, İslamî vasatı esas alan bir zat olarak otorite kabul edilmiş, hem Eş’arî hem de Mutezîle mezhepleri düşünce ve amel yönünden ona mensup olduklarını ileri sürmüşlerdir.

Zaten o, “...Medine’de yetişmesi, sahabe ve devlet adamlarıyla birlikte oluşu, ikinci olarak Basra’da yerleşmesi, oradaki ders...