Okumak ama nasıl?

Italo Calvino’nun Bir Kış Gecesi Eğer Bir Yolcu’sunu, Görünmez Kentler’inin ve biraz da adının güzelliği hatırına okumuştum.

Calvino, bu deneysel romanınında (sanki deneysel olmayan roman varmış gibi), okumanın som bir yalnızlık olduğunu anlatmak için kırk dereden su getiriyordu.

Elbette her yazar için böylesi bir iddiayı temellendirmek zahmetli bir iş olsa gerek ki, ayrıca yazarın yazarlığının başlıbaşına bir yalnızlık iddiası olması da ciddiye alınması gereken başka bir konudur.

Yanlış hatırlamıyorsan kırklı yaşlarımda okumuştum söz konusu deneysel romanı. Okumanın bir yalnızlık eylemi olduğunu, başkalarından önce söylemenin havasını atmak bakımından bana bir katkısı da olmuştur kuşkusuz ama bu konudaki hevesimin kursağımda kalmasına (daha doğru bir ifadeyle, kulağıma kar suyu kaçmasına) da neden olmuştu o zamanlar.

Çünkü okuma(k) fiili (Kemalist-Solcular bunu eylem şeklinde söylemeye bayılırlar) o günden itibaren bana bir yalnızlık meselesi olarak görünmemeye başlamıştı.

Şundan ki, sohbet olgusunun kültürel hafızasında yerleşik bulunduğunu farkeden bir okur için, okumak aslında çoğul bir faaliyettir. Öte yandan, benim benimle derûnî bir dayanışma içinde yaptığım okumalarda yalnızlığımdan söz etmem mümkün olabilir mi?