Petrolcü dışişleri bakanı

Dün yalnız “Hürriyet”in birinci sayfasındaydı. Türkiye öyle korkunç yangın yeri ki, bu cins haberlere kolay sıra gelmiyor diyebilirsiniz. Ama “devrim” niteliğindeki bir gelişme söz konusu. Trump, dünyanın bir numaralı petrol şirketi ExxonMobil’in CEO’su/başkanı Rex Tillerson’u bildiğiniz “dışişleri bakanı” yapmış. Senato tayini onaylarsa, Tillerson ABD’nin damardan “dışişleri bakanı” olacak. 
Tillerson’un manşetteki resmine bakarken aklıma Pasolini’nin “Petrol” kitabı geldi. Olay olan o kitabı yazarken esrarengiz bir ölüme kurban giden İtalya’nın tanınmış yazarı, hükümetlerle petrol şirketleri arasındaki “karanlık ilişkilere” parmak basmıştı. Taa 1970’lerde… çokuluslu şirketler ve finans dünyasının hükümetleri boyunduruk altına aldığı bir “karanlık rejimin tehlikesinden” bahsetmişti… 
ABD başkanının şimdi doğrudan bir petrol şirketi devi CEO’sunu dışişleri bakanı tayin ettiğini görünce; Pasolini’nin mezarında döndüğünü düşündüm... 

Eisenhower uyarmıştı 
Exxon, dev bir petrol imparatorluğu. ABD basınındaki haberlere göre, “ABD hükümetinden ayrı kendine özgü bir dış politikası olacak kadar bağımsız bir güç”. Bizzat kendi istihbaratı, düşünce kuruluşları ve jeopolitik hedefleri var.
Exxon’un son 12 yılına yönetici olarak damga basan Tillerson, Obama yönetiminin son dönemde Rusya’ya koyduğu yaptırımlarına sırtını çevirerek örneğin Putin’le dost olmuş. Rus petrol şirketi Rosneft’le Kuzey Kutbu’nda ortak petrol aramaları yapmışlar. Ruslar bu yüzden ABD’nin “müstakbel dışişleri bakanını” “dostluk madalyası” ile onurlandırmış. Çokuluslu ABD petrol şirketi özetle Washington’dan bağımsız kendi dış politikasının izinden gitmiş. 
Tillerson’un dışişleri bakanlığı senato onayından geçerse, Exxon’un dış politikası ABD dış politikası olacak. Pasolini gibi bir solcu entelektüeli bırakın ’60 lı yıllarda ABD Başkanı Eisenhower’ın uyardığı bir tehlike bu. “17 Ocak 1961 veda konuşması” olarak tarihe geçen konuşmasında Başkan Eisenhower; ABD hükümetini “military industrial complex/askeri endüstriyel