‘Cahil Bir Garnizon Devlet’

Geçtiğimiz Mayıs ayında 89 yaşında ölen Zbigniew Brezinski ABD’nin özellikle 20.yüzyılın son dönemlerindeki en önemli stratejistlerinden ve akıl hocalarındandı. Emperyalist politikaların mimarlarındandı. Carter döneminde Ulusal Güvenlik Danışmanlığı yapmıştı.

Başlıktaki ifade Brezinski’nin ‘Stratejik Vizyon’ adlı kitabında geçiyor. SSCB’nin tarih sahnesinden çekilmesiyle birlikte ABD’nin doğru adımlar atmayarak çok önemli bir fırsatı teptiğini iddia ediyordu. Buna rağmen Amerika’nın belirleyici güç olmaya devam edeceğini düşünüyordu. Özellikle Soğuk Savaş sonrası güç merkezinin doğuya kayma ihtimali hissedilir derecede artınca, ABD’nin önündeki en büyük tehlikenin ‘cahil bir garnizon devlet zihniyeti ya da kendini üstün gören bir kültürel hazcılık içine çekilmek ’ olduğunu söylüyordu.

Bu şekilde davranırsa gücünün zaafa uğrayacağını ve karşısında oluşması muhtemel, Rusya-Çin gibi birlikteliklere cesaret vereceğine inanıyordu. Ayrıca Brezinski Doğu’nun 20. Yüzyılda Batı’nın düştüğü hataya düşeceğini, iç savaşlarla kendi kendini yok etme eğiliminde olduğunu ifade ediyordu. Tam da bu noktada ancak ‘dinamik ve stratejik düşünen” bir ABD’nin kendi konumunu güçlendireceğini ve merkez konumunu koruyacağını iddia ediyordu.

Brezinski gibi ABD için önemli bir ismin bu kanaatlerinin aksine bugün dünyanın neresine bakarsanız bakınız, ABD stratejik bir akılla değil ‘cahil bir garnizon devlet’ gibi hareket ettiğini görürsünüz. Özellikle Arap Baharı’nı kurgularken yapıp ettikleriyle her şeyi kaos üzerine planladığı artık su götürmez bir gerçektir.

Batının 2. Dünya Savaşı’nda kendi kendisinin kurdu olması gibi şimdi aynı tezgâhı doğu üzerine tasarlıyor. Bir anlamda güç zehirlenmesi yaşıyor. ‘Yumuşak Güç’ olmaktan ziyade her şeye burnunu sokan olmayı tercih ediyor. Vatikan bile Kudüsiçin tedirgin oluyor ama ABD’de dumura uğramış akıl yangına benzin taşımayı sürdürüyor.