Müslüman zihinlerin yeniden inşası

Yeni senenin hepimiz için, ülkemiz, İslam âlemi ve insanlık için hayırlara vesile olmasını diliyorum.

***

Geçen haftaki yazım üzerine, takdir ve katkı mahiyetinde birçok yorum ve ufuk açıcı tartışmalar yapıldı. Bazı eleştirel yorumlar da gördüm. Edepli bir üslûpla eleştirenler dâhil, herkese teşekkür ediyorum.

Önce bir konuya açıklık getirmem gerekiyor: Bazı okurların, geçen haftaki yazımdan benim Gazâlî karşıtı olduğum sonucunu çıkardıklarını gördüm. Fakat bu doğru değil. Gazâlî ile ilgilenmem 47 yıl önceki tez çalışmamla başladı ve o günden bugüne hep devam etti. Bilgilerime göre Gazâlî Müslüman dünyanın en orijinal düşünürü. Filozoflara yönelttiği birçok eleştirisinde de haklı. Gazâlî’nin filozofları eleştirdiği metafizik-ilâhiyat konularında modern felsefe Gazâlî’nin çizgisindedir. O, bilim düşmanı hiç değil. Tersine, Tehâfütü’l-felâsife (filozofların tutarsızlığı) adlı eserinin önsözünde dini savunma adına aklî ve deneysel bilimlere karşı çıkmanın “dine karşı bir cinayet” olduğunu yazdı.

Bütün bunlar doğrudur. Fakat kanaatimce doğru olan başka bir şey daha var ki, o da Gazâlî’nin teolojik...