Mukavelesiz bir dünya...

Her devlet bir mukavele üzerinden yükselir. Bu bazen yazılı, bazen ise yazılı olmayan, tarihsel süreçlerde genel kabul gören bir gelenek şeklinde tezahür eder. Yazılı bir mukavele üzerinden kurulan ilk modern devletin ise ABD olduğu öne sürülür. 

Robert Bellah’a göre, ABD’nin, yani “Yeni İngiltere’nin” inşasında iki geleneğin kaynaşması etkili olmuştur. İlki, İncil’den kaynağını alan prütenizm, diğeri ise Roma’dan esinlenen Cumhuriyetçi erdem’dir. Yani ABD, İncil ve Cumhuriyetçiliğin karışımından doğan bir anlayıştan mukavelesini oluşturmuştur. İnayet ve yurttaşlık hakkının mezcedilmesi ile oluşturulan ABD mukavelesidir söz konusu olan. 

Bu mukavele 18. yüzyıldaki Amerikan Devrimi ile 19. yüzyıldaki İçsavaş’ta ciddi sınavlardan geçmiştir. Ancak Bellah, Vietnam işgali ile bu mukavelenin çiğnendiğini ve yenilenmesi gerektiğini düşünür. Bana göre buna atom bombalarının kullanımını eklemek gerekir. 

Barack Obama da “Bush doktrini” üzerinden yaşanan Irak ve