Sultan Aziz’den Namık Gedik’e

GÜNÜN TARİHİ 30 Mayıs 1960  

Yakın tarihte iki büyük devlet adamı: Sultan Abdül aziz Hân ve Namık Gedik Bey... Biri Padişah idi; 30 Mayıs 1876’da vahşice tahttan indirildi. Diğeri ise, Dahiliye Vekili, yani İçişleri Bakanıydı; 30 Mayıs 1960’ta gaddarca katledildi.  Farklı asırlarda ve farklı sistemlerde de olsa, çok büyük hizmetlerde bulunmuş olan bu iki mühim şahsiyetin benzerlik arz eden bazı yönleri var. Meselâ...  * Bu devlet adamlarının ikisi de birer askerî cuntanın marifetiyle iktidardan indirildi.  * Devrildikten 3-4 gün sonra, ikisi de benzer bir âkıbetle vefat ettiler. Yani, her ikisi de “intihar süsü” verilerek katledildiler.  * Vefat ettiklerinde, ikisi de 40’lı yaşların içinde bulunuyordu.  * İkisi de demokrasi denemesinin kurbanı oldu. Biri, 1868’de Şûrâ-yı Devlet’in kurucusu; diğeri 1950’de tek parti diktatöryasına son veren Demokrat Partinin önde geleni.  * İkisinin vefat tarihi de, ülkenin mukadderatında tarihî birer dönüm noktası teşkil ediyor.  Şimdi, sergüzeşt-i hayatları arasında bazı tevâfuklar bulunan bu iki mühim şahsiyeti biraz daha yakından tanımaya çalışalım.