Şahıslar mı, prensipler mi?

Devlet ve toplum hayatının şekillenmesinde, yönlendirilmesinde ve idame ettirilmesinde şahıslara mı, yoksa prensiplere mi daha çok itibar edilmeli? Şüphesiz, yerine göre ikisi de lâzım, ikisine de ihtiyaç var.  Burada temel sonu şu: Öncelik ve üstünlük hangisinde olmalı? Hangisini esas almalı?  * * *  Şahıs ağırlıklı yönetimlerde, daha çok emirler, fermânlar, talimatlar veya doktrinler ön plâna çıkar. Prensiplere dayalı sistemlerde ise, uzun ömürlü kànunlar, tüzükler, nizâmnâmeler söz konusudur.  * * *  Şahısların şahsî hesapları, hissî davranışları, şahsî muhabbet veya adâvete dayalı davranışları kaçınılmaz olur.  Bu hallerin, tarih boyunca da tezâhürleri hep görülmüştür. Zamanımızda ise bunların tesiri daha ziyade görünüyor.  * * *  Şahısların emir ve talimatlarıyla yapılan işler, nisbeten daha seri ve daha çabuk yapılabiliyor; kezâ, neticeye de daha hızlı şekilde ulaşılabiliyor.