Ertuğrul, kuruluş, fetret, hâkimiyet, çöküş...

GÜNÜN TARİHİ 27 Ocak 1299
Yaygın olan kanaat ve kabule göre, 624 yıl ömür süren Osmanlı Devleti, 27 Ocak 1299'da Söğüt'te kuruldu.

İkinci derecedeki görüş, Yenişehir ve ardından Koyunhisar'ın fethinden sonra, bu devlet 1301-1302 senesinde Yalova'da kurulduğu şeklindedir.

Bunların dışında, Osmanlı Devleti’nin kuruluşunu daha evvel ve daha sonraki tarihlere dayandıranlar da var.

Netice itibariyle, bu cihangir devlet, Ertuğrul Beyin oğlu Osman Gazi tarafından kurulmuş olup, başlangıç olarak 1299 senesinin esas alınmasında bir sakınca yoktur.

* * *

Lem’âlar isimli eserin 18. Kısmında, Osmanlı Devleti’nin İslâmiyet nâmına kurmuş olduğu hâkimiyet devresinin yaklaşık 500 sene olduğu ifade ediliyor. Kuruluşundan tâ Yıldırım Bayezid zamanındaki Ankara Faciası sonrasına kadar olan süre “Bir nevi fetret devresi” şeklinde yorumlanıyor.

Hâkimiyetten kasıt, Anadolu Birliğinin kurulması, parça-bölük durumdaki Beyliklerin Osmanlı’ya dahil olması, bilhassa müjdelenmiş olan İstanbul Fethine giden yolun açılarak tarihin akışını değiştirecek bir kuvvet, kudret ve şevketin vücuda getirilmesidir.

Bu iki yönlü girizgâhtan sonra, Osmanlı’nın kuruluş, istiklâl ve izmihlâl sürecine kısaca bir nazar gezdirelim.

Söğüt'te yeşeren çınar

1200'lü yılların ilk çeyreğinde Orta Asya'dan Anadolu'ya hicret eden Kayı boyuna mensup bir aşiret, kısa aralıklı duraklamalardan sonra, Anadolu'nun Batısında yer alan Söğüt mıntıkasına gelip yerleşti. Ertuğrul Beyin idaresinde Söğüt'ü kışlak, Domaniç taraflarını ise yaylak olarak kullanan aşiret, Anadolu Selçuklu Sultanlığı’na bağlı bir Uç Beyliği konumunda idi.

1250'li yıllardan itibaren Moğollar'ın tahakkümü altına giren Selçuklu ise, giderek zayıflamaya yüz tuttu. Öyle ki, 1281'de Ertuğrul Beyin vefatı esnasında, Selçuklu Saltanatı’nın