93 Harbi: Edirne, Ayastefanos, Berlin

GÜNÜN TARİHİ: 31 Ocak 1878
Hemen her yönüyle verdiği dehşetli zararı tarif etmek maksadıyla “Küçük Kıyamet” diye isimlendirilen 93 Harbi, Osmanlı ve Rus orduları arasında 18 Nisan 1877’de başladı, 31 Ocak 1878'de imzalanan Edirne Mütarekesi ile son buldu.

İki devlet arasında adeta bir ölüm-kalım mücadelesine dönüşen 93 Harbi, tarihî kayıtlara göre dokuz aydan fazla sürmüş.

* * *

"93 Harbi", bu ismi Rumî takvimden alıyor. Zira, savaşın yaşandığı tarih, Rumî takvime göre 1293 senesidir. Miladî olarak da 1877-78’e tekàbul ediyor.

En az dokuz ay süren çok kanlı, katliâmlı ve bir o kadar da trajik mühaceretli savaşın ardından, iki taraf arasında Edirne’de Mütareke (Ateşkes) yapıldı.

Bu mütarekeyi 3 Mart 1878'de imzalanan Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşması, onu da 13 Temmuz 1878'de Almanya'da imzalanan Berlin Antlaşması takip etti.

* * *

Osmanlı Devleti, bu savaşta tarihinin en ağır yenilgisini yaşadı.

Gerek insan kaybı ve nüfus göçüyle, gerek toprak kaybı ve tazminat borcu itibariyle ve gerekse dahilî siyasetine (Rumeli, Kıbrıs, ve Ermeni meselesi gibi...) olan müdahaleler itibariyle, menfi sonuçları tâ günümüze kadar yansıyan çok ağır bir faturayı ödemeye mahkûm olduğumuzun adıdır “93 Harbi” denilen bu elîm Osmanlı-Rus Savaşı...