Nefsini bilen...

Nefis, Cenab-ı Hakk’ın mutlak rabliğine ayna olmak için yaratılmıştır. Bu sebeple de nefse mutlak rabliğe ait sıfatlar, özellikler verilmiştir.

Nefis terbiye edilmediği sürece yüzünü hep kendisine çevirir. Aynada gördüklerini kendine mal eder, sahiplenir.

Nefis terbiyesinde onun için evvela nefsin yüzü kendinden çekilir, kendinde gördüklerinin esasen hariçten geldiği, gördüklerinin kendi malı olmadığı ona anlatılır. Bu anlatmalar da daha ziyade erbainlerle yapılır.

 Oruç, nefis terbiyesinde çok önemli bir fonksiyon eda eder. Nefis böylece kendisinin bir hiç olduğunu anlar. Kendisine, sonsuz acz, fakr ve hiçlikten başka bir sıfat izafe edemez.

Terbiye devam ettikçe nefsin mertebeleri de müspet manada artar. Emmare iken, levvame, mülheme, mutmainne, radiye, mardiye gibi dönüşümler yaşar. Fakat, nefis safiye veya zekiyye mertebesine ulaşmadıkça bütün kötülüklerden arınmış sayılmaz. Onun için de kendisinde mevcut kötülükler sebebiyle her zaman tuzağa düşer. Bu açıdan da safiye veya...