Türkiye ‘asimetrik düzen’le savaşıyor

Batı ve Kuzey Avrupa ile Kuzey Amerika'dan oluşan 'Atlantik' veya batı ittifakı, 1750 Sanayi Devrimi'nden itibaren, sömürgeciliğin getirdiği 'haksız', 'adaletsiz' imkânları, kölelik gibi 'insanlık dışı'...

Batı ve Kuzey Avrupa ile Kuzey Amerika'dan oluşan 'Atlantik' veya batı ittifakı, 1750 Sanayi Devrimi'nden itibaren, sömürgeciliğin getirdiği 'haksız', 'adaletsiz' imkânları, kölelik gibi 'insanlık dışı' mekanizmaları kullanarak, dünya ekonomisi ve siyasetinde 'asimetrik' bir ekonomi-politik düzen oluşturdular. Söz konusu asimetrik düzen, batılı ülkelere uluslararası ticaret ve pazarlama kanallarında 'asimetrik' avantaj sağlayan bir ekonomik gücü, 'asimetrik' bir askeri-politik gücü ve 'asimetrik' bir enformasyon gücünü, yani 'asimetrik' bir medya ve istihbarat gücünü sahada kullanmaları imkânı veriyordu. Bu 'asimetrik düzen'i etkin kullanarak, 1860'tan 1990'ların başlarına kadar, dünya ekonomisinin yüzde 60'ından fazlasına hâkim olarak bugünlere geldiler. Ayrıca, 2. Dünya Savaşı'nın sonlanması ile ABD'nin öncülüğünde, BM, IMF, Dünya Bankası, NATO gibi kuruluşlara dayalı yeni küresel ekonomi- politik yapı oluşturulurken, Rusya ve Çin'i de bu 'asimetrik düzen'e davet ederek, BM Güvenlik Konseyi'nde 5 ülkeye 'daimi üyelik' ve 'veto' yetkisi oluşturdular.

Ancak, Asya ekonomilerinden başlayarak, gelişmekte olan ekonomilerin teknoloji üretme becerilerinin yükselişe geçmesi ve dünya mal ve hizmet üretiminde ağırlıklarının artmasıyla, batılı ülkelerin hâkim olduğu 'asimetrik düzen' 1990'lı yılların sonlarından itibaren zorlanmaya başladı. İnternet ve bilgi teknolojilerinin sağladığı küresel imkânlar, gelişmekte olan ülkelerin enformasyon gücüne de önemli katkı sağladı.

'Asimetrik düzen'in ilk aldığı darbe, ABD'nin BM Güvenlik Konseyi'nden Irak operasyonu için beklediği meşruiyeti alamamasıydı.

YAZININ DEVAMI
ÇOK OKUNAN YAZARLAR
YAZARIN DİĞER YAZILARI
Yeni gündem ‘Tedarik Risk Yönetimi’ 29 Mart 2024 | 51 Okunma Kakao küresel tarım fiyatlarından koptu 27 Mart 2024 | 421 Okunma Türkiye’nin Gücü ve OECD İstanbul Merkezi 25 Mart 2024 | 65 Okunma ‘5. Nesil Toplum’un yakıtı ‘veri’ 22 Mart 2024 | 42 Okunma Küresel büyümede ‘Yükselenler’ ve ABD başat 20 Mart 2024 | 334 Okunma
TÜM YAZILARI
Yorumlar