Mehmet Seyda’nın Edebiyat Dostları

Mehmet Seyda (15 Ağustos 1919-13 Temmuz 1986), İstanbul’da doğdu, soyadı Çeliker’dir. Üçüncü eşinden dolayı Cemal Süreya’nın bacanağı olmuştur. Biri romancı, öteki şair, ikisi de günlükler yazdı. Nedense birbirlerinden hiç söz etmezlerdi. Sohbetlerinde de duymadım. Büyük sanatçılar, gerçek yazarlar unutulmuş gibi olsalar da, onlar atıldıkları kör kuyudan çıkmanın yolunu bulurlar. Mehmet Seyda da inanıyorum böyle olacak… Böyle oluyor da… İlgisizliğin, vefasızlığın o kör kuyusundan er geç çıkacak. Onu şu günlerde anımsayan yayınevleri görmek bizi mutlu ediyor. Kızı Çiğdem’in, “Değerli baba dostu Kemal Ateş’e…” diye imzalayarak gönderdiği Edebiyat Dostları’nı Kırmızıkedi yayını olarak görmek beni çok sevindirdi. Arkası gelecek mi bilemiyorum, ama gelmeli… Kırmızıkedi’nin onca roman ve öykü içinden bu kitabına öncelik vermesi ayrıca ilgimi çekti. Elimdeki Kitap (1970) baskısı kütüphanemde yıllardır bir köşede kalmış, vaktiyle okumamışım. Bu kitap Mehmet Seyda’nın yalnız iyi bir roman ve öykü yazarı değil, yetkin bir edebiyat adamı, iyi bir denemeci ve eleştirmen olduğunu da gösteriyor. “Romancı Günlüğü” başlığıyla yazdığı eleştirileri 1980 öncesinde Aydınlık gazetesinde de yayımlanmıştı. Usta yazarın okunması gereken kitaplarının evet, en başında yer almalı Edebiyat Dostları. Yayınevi doğru bir seçim yapmış. Oktay Akbal’la başlayıp Tahir Alangu, Burhan Arpad, Asım Bezirci, Hasan Ali Ediz, Attila İlhan, Rauf Mutluay, Nermi Uygur, Suut Kemal Yetkin gibi sayısı yirmi altıyı bulan usta yazarla devam eden, hem deneme, hem öykü tadındaki bu röportajlar edebiyat tarihimiz açısından eşsiz bir hazine. Edebiyat Dostları, öykü-deneme tadında bir edebiyat tarihi, hatta bugünkü Türkiye sınırlarını da aşan bir siyasi tarih gibi de okunabilir. Edebiyatımızdaki önemli tartışmaları öğreniyoruz en başta. İlkin şair olarak kendini gösteren, şiirleri yüzünden mahpus damlarına atılmış, Nâzım Hikmet’le hapishane arkadaşı olmu...