İç pazarda yabancı tehdidi

2001 ekonomik krizi.
Arkasından Kemal Derviş dönemi.
ABD tarafından Hazinemizin başına atanması.
Sonra izlenen neoliberal politikalar.
AK Parti iktidara geldi.
Ali Babacan, Mehmet Şimşek dönemleri…
Aynı politikalara devam edildi.
Döviz baskı altına alındı.
Değerli TL ile ithalat cazip kılındı.
Ara mal üreten fabrikalar…
Çoğu üretimi durdurmak zorunda kaldı.

Çarşılarımız, AVM’ler…
Hepsi yabancı markalarla doldu.
Durum hâlâ aynı.
Girin bir AVM’ye gezin…
Her yer yabancı isimler…
Batılı mağaza zincirleri…
Yabancıların istilası altında…
İzlenen neoliberal politikalar yerlileri vurdu.

Ekonomide işler iyi gitmiyor.
Sanayiciler hem dünya pazarlarında…
Hem de iç piyasada zorlanmaya başladı.
Genel şikayetler özetle şöyle:
“Üretim maliyetlerindeki artış…
Kurlardaki artışın çok üstünde.
Bu nedenle sıkıntıdayız.
Dünyada pazarlarımızı kaptırıyoruz.
Şimdi içeride de sorunlar var.
Yabancılar iç pazarımızı da ele geçirmek üzereler.”

Geçen günlerde TOBB kongresi vardı.
Makine sektöründen iş insanları ile buluştuk.
Hem eski günleri andık…
Hem bugünü ve yarını konuştuk.
Endişeleri yüksek.
İçlerinden biri yaşadıklarını şöyle anlattı:
“Biz sektörde çok iyiydik.
Rakibimiz Avrupalı firmalardı.
Yakın zamana kadar biz öndeydik.
Irak’ta, Körfez ülkelerinde…
Afrika pazarında bizle rekabet edemiyorlardı.
Avrupa’ya da ciddi ihracatımız vardı.
Ama son dönemde işler tersine döndü.
Bizim maliyetler çok arttı.
Kurlar aynı oranda artmayınca sıkıntıya girdik.
Dış pazarlarda rekabet edemez olduk.
Birçok müşterilerimizi onlar aldı.
İthal ürünler daha ucuz oldu.
İç pazarımızı da ele geçirmeye başladılar.”

Makine sektörümüzün ihracatı…
2022 yılında 25,3 milyar dolar.
İlk 4 aylık ihracat 9,2 milyar dolar.
2023 hedefi 27 milyar dolardı.
Ancak gidişat iyi değil.
Rusya’ya ihracatımız 3 kat arttı.
Buna rağmen hedefin altında kalacağı açık.
İTHALAT TARİHİ ZİRVEDE
Makine sektörünün ithalatı…
Son 12 aylık artış yüzde 16,4.
Toplamda 40 milyar doları aştı.
Bu Türkiye için tarihi zirve.
Sektörün aylık açığı bir milyar doların üstünde.
Artış eğilimi sürüyor.
Batının payı da büyüyor.
Makine İhracatçıları Birliği (MAİB).
Tehlikeye dikkat çekiyor.
Nedenlerini de açıklıyor.
Bildiğim kadarıyla ilgililere de sundu.

Sorun sadece makine sektöründe değil.
Başta tekstil olmak üzere diğer sektörlerde de sıkıntı büyüyor.
Genel veriler de iyi değil.
Yılın ilk 5 ayı…
İhracat yatay, 102,5 milyar dolar.
İthalat ise 158,6 milyar dolar.
Dış ticaret açığı yüzde 29,5 arttı.
56,1 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Cari açık da yükseliyor.
60 milyar dolara dayandı.