Mezhepler ve fırkalar tarihi - 2

MEZHEPLERİN SINIFLANDIRILMASI

Mezhep tarihçileri mezhepleri genellikle üç grupta incelemektedirler. Bunlar

Fıkhi Mezhepler: Hanefi, Şafi, Hanbeli, Maliki gibi
Akidevi/İtikadi ve Kelami Mezhepler: Kaderiye, Mürcie, Cebriye, Mutezile, Eşari, Maturudi, Selefi…
Siyasi Mezhepler/Fırkalar: Şia, Harici gibi
Sunni mezhepler

yaşayan
yaşamayan
Hanefî

Taberî

Şafaii

Sevri

Hanbelî

Evzâî

Mâlikî

Leys b. Sa’d

Süfyân b. Üyeyne

Zahirî

Sünnî olmayan mezhepler

Yaşayanlar

Şîa

İmâmiye

Ca’feriyye, İsna Aşere

Zeydiyye

Havarîc (îbâdiye)

EHLİ REY VE EHLİ HADİS ÇEKİŞMESİ

İlk dönem İslam tarihinden itibaren ehli hadis ve ehli rey çekişmesi yaşanmıştır.

a) Ehli Rey: Yani içtihatlarında ağırlıklı olarak yoruma, kıyasa ve kendi görüşlerine önem verenlerdir. Genelde Hanefi mezhebi ehli rey olarak bilinmekte olup, Irak okulu da ehli rey olarak kabul edilmektedir. Bunların merkezleri Kufe olup daha çok mevalilerden oluşmuştur. Bunların reyi ön plana almaları, ellerindeki hadis külliyatların yetersiz olması ve ayrıca Irak bölgesinin siyasi kavgalarının güçlü olmasından dolayı hadis uydurmacılığının da güçlü olmasından kaynaklanmaktadır.