Kitabın postmodern hali

KİTAPLAR SADECE OKUMAK İÇİN DEĞİL!… Bu cümlenin devamını Walter Benjamin, 'aynı zamanda birlikte yaşamak içindir' şeklinde tamamlamıştı. Ama bu yazıda başka bir şeyden bahsedeceğiz. Kitapların postmodern bir sanat malzemesi haline gelişine değineceğiz.

Kitabın insanlık tarihi boyunca serüveni farklı. Ağaç kabuklarından kil tabletlere, papirüsten parşömene ve nihayetinde kâğıda kadar bilginin dolaşım malzemesi, değişerek çeşitlenmiş. Ve nihayetinde kitap, kişisel varoluş yorumlarını geniş alana yayan araçlar olmuş hep.

İslam kültüründe 'kitap' başlı başına bir saygı unsuru olarak görülmüş. Merkezinde anlamın/metnin yer aldığı kitap çevresinde çeşitli sanatlar gelişmiş. Ciltçilik, hat, ebru, tezhip ve nihayetinde minyatür, kitabı tezyin eden, maddi kıymetini artıran unsurlar olarak hayli zengin bir kültürel miras oluşturmuş. Ama bu sanatlar, hiçbir zaman kitabın asıl varlık nedeninin önüne geçmemiş, bilgiye/ilme verilen değerin ifadesi olarak, sanatsal formlar halinde varlığını sürdürmüş.