Çay üreticileri hasadı beklerken; yaş çay alım fiyatı...

Türkiye Gazetesi Yazarı Fuat Uğur’un bugünkü (26.04.2022)''Çay üreticileri hasadı beklerken; yaş çay alım fiyatı...’’ başlıklı yazısı.

Türkiye dünyanın 7 çay üreticisinden biri. Yılda ortalama 1 milyon 400 bin ton yaş çay üretiliyor.
Yaklaşık 200 bin çay üreticisi var. Çok fazla çünkü çoğu 1-5 dönüm arasında çay alanına sahip üreticiler.
Çay alanı küçük olunca kazançları da çok sınırlı. Özellikle de devletin ve Çaykur’un yürüttüğü hatalı uygulama söz konusu olunca.
Şöyle bir hesaplama yapalım 2021 verileriyle, Çaykur üreticilere ne yapmış bir görelim...
Çay hasadı yılda üç kez yapılıyor. İlk sürgün hasadı Mayıs-Haziran, ikinci sürgün Haziran-Ağustos, üçüncü sürgün de Ağustos-Ekim dönemini kapsıyor.
Bir dönüm çay alanında ortalama 1 ton yaş çay yetişiyor.

2021 yılında devlet çay alım fiyatını 4 lira olarak açıkladı.
 
3 DÖNÜMLÜK ÇAY BAHÇESİ OLAN ÜRETİCİ NE KAZANDI?
 
Diyelim ki 3 dönüm çay alanı sahibi bir üretici var. Demek ki 3 ton yaş çaya tekabül ediyor.
Çaykur bir karar aldı ve yaş çay alımları için dönüm başına bir kota uygulamaya soktu.

Yani dönüm başına ancak 600 kilo alacağını açıkladı.
Bu örnekteki üretici 3 ton üretmiş, Çaykur yalnızca 1800 kilosunu alıyor.
Ama bir mesele daha var. Günlük çay alım kotası da var. Kurum çay alım tarihini 17 Mayıs 2021 olarak açıkladı. Ama üreticinin her gün yaptığı 100 kilo, 50 kilo civarında. Kısacası açıklanan 1800 kiloya da ulaşamıyor üretici. Özel şirketlerin eline kalınca da elindeki ürünü 1-1,5 lira eksiğine satmak zorunda kalıyor.
Bu durumda elindeki 3 ton çayın ancak bir tonunu Çaykur’a, kalanını 3 liradan özel fabrikalara veren üreticinin eline toplam 10 bin lira geçiyor.
3000 lirası işçiye.
1200 lirası gübreye.
Araçla taşıma için 150 lira.
İşçilerin yemek giderleri 500 lira.
Üreticinin eline kalan yalnızca 5.150 lira.
İyi para diyen var mı?
Şimdi ilk çay hasadı mayısta başlıyor, çok az kaldı.
Devletin yaş çay alım fiyatını 6,27 lira ile 6,57 lira arasında açıklaması bekleniyormuş. Bu şüphesiz çok az. Çünkü yukarıdaki verilerin hepsi geçen yıla ait. Yani bugün yapılacak hesaplamada girdi maliyetleri işçilikten taşımaya, yemekten gübreye kadar en az iki kat arttı.

YAZININ DEVAMI
ÇOK OKUNAN YAZARLAR
YAZARIN DİĞER YAZILARI
PKK’nın Avrupa’daki Türklere saldırıları ülkemiz için bir işaret 28 Mart 2024 | 2.768 Okunma Yalnızca vaatlerini değil FETÖ TV’lerindeki konuşmalarını ve ilişkilerini de hatırlamıyor 26 Mart 2024 | 3.869 Okunma Hükümet kamu yöneticilerini FETÖ’cülere karşı savunmasız bırakmamalı 23 Mart 2024 | 2.465 Okunma FETÖ’cü ve PKK’lı gençler! Özgür amcanız darbe için hazır, sizi bekliyor… 21 Mart 2024 | 3.332 Okunma İmamoğlu’nun asıl sancısı; Kandil’in kesin kararını henüz vermemiş olması mı? 19 Mart 2024 | 3.777 Okunma
TÜM YAZILARI
Yorumlar