Ukrayna’da sona doğru

ABD Temsilciler Meclisi ve Senato’da onaylandıktan sonra Biden’ın imzaladığı dış yardım paketinde Ukrayna’ya 61 milyar dolarlık yardım yer alıyor. Toplamda 95 milyarlık yardım içeren pakette İsrail’e 26 milyar, Tayvan’a ise 8,1 milyar dolar verilmesi öngörülüyor. “21. Yüzyıl Güç Yoluyla Barış Yasası” başlığını taşıyan yasa, İran’a yaptırımların genişletilmesi, Rus varlıklarıyla ilgili tedbirler ile Rusya’ya yönelik yaptırımların sıkılaştırılması gibi maddeleri de içeriyor.

Bununla birlikte, ABD’de yönetim çevrelerinde Ukrayna’daki savaşı sona erdirecek bir çözüm bulmak için tartışmaların yoğunlaştığı da görülüyor. Biden yönetiminin sıkıştırdığı Avrupa’dan ise ABD ile aynı hizada olmayan sinyaller artıyor. Özellikle Almanya’nın Rusya ile Ukrayna’yı masaya oturtma yönünde çabaları dikkat çekiyor.

Konuyla ilgili bugün Türk ve ABD’li iki emekli üst düzey diplomatın Ukrayna’da son durumu ele alan görüşlerine yer vereceğiz. Öncelikle Diplomatik Yorum adlı kişisel blogunda önemli dış politika değerlendirmeleri yazan eski Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Ali Tuygan’ın görüşleri. Deneyimli diplomat Tuygan Ukrayna ve Batı cephesinde bir savaş yorgunluğu olduğuna dikkat çekiyor. Avrupa’daki ateşkes arayışlarından söz eden Tuygan, şartların Küresel Güney ülkelerinin öne çıkması için elverişli olduğunu vurguluyor. Tuygan şöyle yazıyor:

“Bugün inkar etmelerine rağmen bir savaş yorgunluğunu yaşıyorlar. Üstelik, ezici savaşın sonu ufukta görünmüyor ve oyunun sonunun ne olacağına dair net bir kavrayış da yok. Savaşın ilk yılında Başkan Zelensky Batı başkentlerinde bir kahraman olarak sıcak bir şekilde karşılandı. Bugün orada aynı coşkuyla karşılanıp karşılanmayacağı bir sorudur.

“(…) 7 Ekim Hamas saldırısının ardından Batılı ülkeler İsrail’e koşulsuz desteklerini açıkladılar. Ancak sivil nüfus kayıplarının artması ve Gazze Şeridi’nin enkaz haline gelmesiyle ateşkes çağrıları yapılmaya başlandı. Öyleyse neden Ukrayna’da her iki tarafın da geleceğe bakmasına ve daha fazla can kaybı ve yıkımın nasıl önlenebileceğini görmesine olanak tanıyacak bir ateşkes sağlamaya çalışmıyorsunuz? Batı bunu bir zayıflık işareti olarak görebilir ama Küresel Güney’in önde gelen ülkelerinin ileri adım atmasına engel olan hiçbir şey yok.”

(Diplomatic Opinion, Ukrayna’da Oyunun Sonu Sorunu, 22 Nisan 2024)