Ankara, ABD’nin dayattığı rolü kabul eder mi?

ABD ile Türkiye ilişkilerinde her iki ülkenin başkentindeki resmi açıklamalara göre olumlu bir gelişme olduğu değerlendiriliyor. Türkiye’nin önce Finlandiya, ardından İsveç’in NATO üyeliğini onaylamasından sonra ABD Kongresi’nde F 16’lar için vize verilmesi ilişkilerdeki “yeni” sürecin başlangıcı olarak gösteriliyor. Basında, Hükümet’in “yeni sayfa” hevesine ilişkin her gün ayrı bir habere rastlanıyor. Washington’da geçen hafta düzenlenen Amerikan-Türk Konferansı ve önceki gün ABD Ticaret Bakanlığı tarafından her yıl düzenlenen ve Türkiye’nin 16 yıl sonra yeniden ev sahipliği yaptığı İstanbul’daki Trade Winds Europe/Eurasia forumu ile ilgili haberlerde de aynı propagandanın hakim olduğu görülüyor. Forum’da konuşan Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Hükümet’in yaklaşımını “Türkiye-ABD ilişkileri daha ileriye taşınacak!” sözleriyle açıklıyor.

Fakat, aynı yaklaşımın ABD tarafında olmaması dikkat çekiyor. ABD’li yetkililerin açıklamalarında iki ülke arasındaki ilişkiler hakkında daha mesafeli bir dil kullanılıyor. ABD’nin Ankara Büyükelçisi Jeff Flake’in İstanbul’daki Forum konuşması buna örnek gösterilebilir. Yakın bir zamanda ABD envanterinde bulunan tüm top mermilerinin yaklaşık üçte birinin Türk menşeli olacağını hatırlatan Flake’e göre, ABD Kongresi’nin Türkiye’ye 23 milyar dolarlık F-16 satışına onay vermesi, Türkiye-NATO ilişkilerinde “birlikte çalışabilirliği” göstermiş.

Yani, Ankara’nın iki ülke ilişkilerinde “bahar havası” propagandasına ve beklentisine karşın, ABD tarafının değerlendirmesine göre varılan aşama, ancak “birlikte çalışılabilirlik” noktasına gelinebilmesi.

Flake’in açıklamasını şöyle tefsir etmek mümkün: “Daha durun bakalım, önce ‘bizimle birlikte çalışabilecek’ olduğunuzu gösterdiniz. Şimdi sonraki aşamalara geçebiliriz.”

Peki sonraki aşamalarda ne var?

Bu köşede birkaç defa yer verdiğimiz adı belirtilmeyen ABD yetkililerinin açıklamalarından (AA, 5 Mart 2024) ve genel olarak Washington’un bölge politikalarından biliyoruz. Washington, Ankara’ya şunu diyor: “Sıcak para mı istiyorsunuz? O zaman İran, Rusya ve Çin’e karşı bizimle birlikte çalışacaksınız!”