Kredi ve dış finansman

Geçtiğimiz yılın sonlarından itibaren kredi artışı çok yüksek düzeylere ulaştı. Önce kamu bankaları baş çekti. Sonra özel bankalar da kamu bankalarına ayak uydurmaya çalıştılar. Bu hızlı artış mayıs ortalarında zirveye ulaştı; o zamandan bu yana kredi artış oranı sürekli düşüyor. Kur hareketlerinden arındırılmış kredilerin on üç haftalık hareketli ortalamalarının yıllıklandırılmış yüzde artışları incelenince (finansal istikrarı bozabileceği gerekçesiyle yüksek kredi artışına karşı hassas olduğu dönemlerde Merkez Bankası öyle bakıyordu) şu rakamlar ortaya çıkıyor: Mayıs 2017 sonunda toplam kredi artışı yüzde 45.5 gibi yüksek bir değer. Kamu bankalarında zirve noktasına bir hafta sonra ulaşılıyor: Yüzde 59.2: Çok yüksek. Özel bankalarda görülen en yüksek değer ise yüzde 40.5 ve mayıs sonunda: Elbette o da yüksek. Sonra düşüş başlıyor. Ekim 2017 ortasında durum şöyle: Toplamda yüzde 16.6, kamu bankalarında yüzde 24.1 ve özel bankalarda yüzde 11.4 artış var. Dikkat: Özel bankaların kredi artışı, enflasyondan arındırılınca “sıfıra” düşmüş durumda. Daha ayrıntılı seyir ilk grafikte gösteriliyor. Kredi artışının tüketimi ve yatırımı olumlu etkilemesi beklenir. Elbette tüketimi ve yatırımı belirleyen diğer unsurlarda olumsuz bir gidişat yoksa. Mesela, “önünü görebilmek” ve “oyunun kurallarının ikide bir değişmemesi” gibi unsurlar olumlu yönde seyrediyorsa kredi artışı yatırımlar açısından işe yarar. Bitmedi: Kredi arzının arttığı bir dönem, ekonomin zaten potansiyelinizin üzerinde büyüdüğü bir döneme denk gelmemelidir: Gelirse, hem enflasyonu körükler hem de bizim gibi ülkelerde cari işlemler açığını artırır. Artan büy...