Kritik ABD ziyareti

1964 Yılıydı… Kıbrıs’ta Rumlar iyiden iyiye azıtmıştı. Türk toplumuna kan kusturuyorlardı. Bunun üzerine Türkiye “garantör ülke” sıfatıyla adaya müdahale kararı aldı.

Sen misin bunu yapan!

ABD hemen devreye girdi. Dönemin ABD Başkanı Lyndon Johnson, 5 Haziran 1964’te İsmet İnönü’ye hitaben o ünlü mektubu yazdı…

Mektupta yer alan ifadeler küstahçaydı. İçinde Türkiyeaçısından küçültücü ifadeler vardı. Üstüne bir de tehdit doluydu.

Johnson, özetle “yapamazsınız” diyordu. Bu müdahaleyi meşru bulmadıklarını yazıyordu. “Bizim size verdiğimiz silahları kullanamazsınız” ifadesine yer veriyordu. En önemlisi de tehdit ediyordu: Sovyetler Birliği’nin saldırması durumunda, NATO’nun Türkiye’yi korumak için kılını kıpırdatmayacağını belirtiyordu.

O günlerde hemen İsmet İnönü’nün ABD Başkanı’na “Yeni bir dünya kurulur, Türkiye de o dünyada yerini alır” cevabını verdiği ortaya atıldı.

Bunlar, günün anlamına uygun ve doğru sözlerdi. Ancak, öyle görünüyor ki, sadece iç kamuoyuna yönelik olarak ortaya atılmıştı. Buna karşılık, aslında İnönü bu ifadeleri hiç kullanmamıştı.