Büyük depremin 20. yılı

Sevgili okurlarım, günlerden 17 Ağustos 1999… Marmara bölgesi 7.4 büyüklüğünde korkunç bir depremle sarsıldı.
Binlerce bina çöktü, resmi rakamlara göre 35 bin kişi can verdi.
Saat tam 03.02 idi. İnsanlar depreme yataklarında yakalanmıştı.
O büyük depremin şimdi 20. yıldönümü…

★★★

Bu konuya gelmeden önce size, artık unutulmuş olan başka bir deprem faciasından kısaca söz edeyim.
Yıl 1939… Şimdi Erzincan depreminin 80. yılındayız.
Günlerden 27 Aralık, saat 02… Yine gecenin geç saatleri. Erzincan mışıl mışıl uyuyor. Tam 8 şiddetinde korkunç bir deprem Erzincan’ı vurdu. Evlerin ve binaların tümüne yakını kerpiç. Sıcaklık sıfırın altında 20 derece. Artçılar hariç deprem bir dakika sürdü ve Erzincan olduğu gibi çöktü.
Ulaşım ve haberleşme olanakları sıfır. Her şey bir anda bitti. Postane de çöktü ama tren istasyonu sağlam kaldı. Tek haberleşme yolu istasyondaki telgraf hattı idi ama o da çalışmıyordu.
Düşünün ki, devlet Erzincan faciasının boyutlarından, ancak 24 saat sonra haberdar olabildi. Sağ kurtulan binlerce insan çaresiz, sokaklarda feryat ediyordu.
O günlerde devletin olanakları da yetersiz. Kayseri’den bir yardım treni yola çıkarıldı. Ancak tren Sivas’tan öteye gidemedi çünkü kar demiryolunu da tıkamıştı.
Cumhurbaşkanı İsmet İnönü yurt gezisindeydi. Hemen Erzincan’a yöneldi. Halk onu ağıtlarla karşıladı…
“Dediler geliyor Türk’ün babası, ortalıkta inliyor felaket havası. Çok yaşa varol İsmet İnönü, lütfun ile şad oldu milletin gönlü…”

★★★

İnönü’nün ardından devlet yardımı çok ağır ve yetersiz bile olsa ulaşmaya başladı. O karda kışta tek ulaşım yolu yine demiryolu idi…
Çadırlar ve mutfaklar kuruldu ama hastane de yerle bir olmuştu. Doktor yoktu… Cezaevinde yatmakta olan mahkûmlar salıverildi. Bunlar enkaz temizleme, ceset çıkarma ve gömme işlerinde görev aldı ve hiçbiri kaçmadı.
Her taşın altından cesetler çıkıyordu.
Ölü sayısının çevre il ve ilçelerle birlikte 40 bin olduğu ortaya çıktı.
Cumhuriyet tarihinin en büyük depremlerinden biriydi.

★★★