Zamları ertelemeyin

Sudan’da 5 ay önce ekmek fiyatının 3 katına çıkarılması üzerine başlayan halk hareketleri durmayınca, Sudan Silahlı Kuvvetleri yani “rejim”, halkın gazını almak ve hakimiyetini sürdürmek amacıyla kendi içinde bir darbe yaptı. “Kendi içinde” diyorum çünkü devrilen El Beşir darbeyle başa gelmiş bir askerdi ve iktidar zaten Sudan Silahlı Kuvvetleri’ndeydi. Sudan’da sular henüz durulmadı. Kartlar açıldıkça, bugünün darbecilerinin de yakın bir zamanda darbeye maruz kaldığını görebiliriz. Pek tabii mutat dış güçler, derhal “durumdan fırsat çıkaracak” işleri daha da karıştıracaktır. Benim “Sudan Baharı”nın siyasi analizini yapacak birikimim yok. İktisatçı olarak olayın beni ilgilendiren yönü, El Beşir’in niçin ekmek fiyatını 3 katına çıkarmak zorunda kalmış olmasıdır. Çünkü buradan alınacak ders vardır. 1980 ŞUBAT AYINDA AYLIK ENFLASYON NASIL %26,9 OLDU Türkiye’nin iktisat yazını, enflasyon üzerine kuruludur. 1983’te Hürriyet’te yazmaya başlamıştım. “Ne hakkında yazıyorsun?” dediklerinde “enflasyon” diye cevap veriyordum. Resmi kayıtlara göre ülkemizde en yüksek aylık enflasyon %26.9 ile 1980 Şubat’ına aittir. Bu yanlıştır. Anlatayım: Bülent Ecevit, Ocak 1978’den Kasım 1979’a kadar başbakanlık yaptı. Ekonomi felaket durumdaydı. Ecevit, “halkı pahalılıktan korumak” için fiyat narhları uyguladı. Bu yüzden, hemen her malın bir “resmi” bir de “piyasa” (karaborsa) fiyatı oluştu. Ecevit ara seçimde yenilince, Demirel başbakan oldu. Turgut Özal’ı ekonominin başına getirdi. 24 Ocak 1980’de istikrar paketi açıldı. Fiyat narhları kaldırıldı. Devlet İstatistik Enstitüsü de, enflasyon hesabında resmi değil fiili fiyatları kullanınca, 1980 Şubat’ında sanki o ay içinde çok zam yapılmış gibi aylık enflasyon %26.9 çıktı. BUGÜNÜN SORUNU, DÜNÜN ÇÖZÜMÜDÜR 2003-2017 arasında enflasyon düşük seyretmiştir. Sebe...