Taksi plakası rantı

Covid-19 salgınıyla birlikte toplu taşıma araçlarına binmek istemeyenlerin sayısı arttığı için İstanbul’un müzmin “taksi sorunu” kanamaya başladı. İstanbul’un sorunu deniyor, ama muhtemelen diğer büyük kentlerde veya Bodrum’da da benzer sorunlar yaşanıyor olabilir. Taksi sorununun teorik  kaynağı nedir? Bu konuyu biraz açmakta fayda var. Serbest piyasa ekonomisi, en yalın tanımıyla, “fiyatların serbestçe oluşması” demektir. Bu yöntemle kaynak tahsisi optimize olacağından “toplam faktör verimliliği”nin yükselteceği ve dolayısıyla halkın refahının artacağı öngörülmüştür. Hayatın kendisi de bunu doğrulamıştır. Zaten komünizm bu sebeple başarısız olmuştur. Bilindiği gibi her model, belli varsayımlara dayanır. Serbest piyasa ekonomisinin varsayımlarından biri de “piyasaya giriş ve çıkışların” serbest olmasıdır. Ancak bu serbestlik, iktisadın “azalan verim kanunu” gereği bazı hallerde verim düşüklüğüne sebep olmuştur. Buna çare olarak, bu gibi piyasalara “arzı kısıtlayıcı düzenleme” getirilmiştir. Özellikle ulaştırma sektöründe bu kısıtlamalar yaygın şekilde uygulanmıştır....