Mukayeseli değil mutlak üstünlük

David Ricardo (1772-1823) gelmiş geçmiş en büyük iktisatçılardan biridir. İktisada yaptığı eşsiz katkılardan biri de “mukayeseli üstünlük” (Comparative Advantages) kuramıdır.

Mukayeseli (karşılaştırmalı) üstünlük kuramı, uluslararası ticaretin, ulusal ekonomilerin büyümesine hangi durumda fayda sağladığını açıklar. Bunu bir örnekle anlatayım. Ayrı çalışan iki avukat ele alalım. Bunlardan biri, diğerine kıyasla hem savunma dosyası hazırlamada hem de dosyayı duruşmada yargıçları ikna edici şekilde sunmada diğerinden üstün olsun.

Ancak dosya hazırlamadaki üstünlük farkı, duruşma salonundaki üstünlüğü kadar yüksek olmasın. Bu iki avukat, işbirliği yapmaya karar verir ve her iki konuda da üstün olanı, zamanının çoğunu sözlü savunmalara, diğeri de dosya hazırlamaya tahsis ederse, ortaklığın toplam kazancı, her ikisinin solo çalışırken elde ettikleri kazançlar toplamından büyük olur. Bu kurama bir de sanayiden örnek verelim. Kumaş dokumacılığından, otomatik dokuma tezgâhları imalatçılığına geçen ülkeler, kumaş üretmekten vazgeçip, imal ettikleri dokuma tezgahlarını, basit tezgahlarla kumaş üreten ülkelere ihraç ederlerse, ortaya her iki taraf için de...