Dünya gençleşiyor

Geçen hafta sosyal medyada, uydurma olup olmadığını çözemediğim bir haber patladı. İddiaya göre Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ergenlikten yaşlılığa kadar uzanan insan ömrünü yeniden çağlara ayırıp isimlendirmiş. Buna göre 0-17 yaş arası “Ergen”, 18-65 arası “Genç”, 66-79 arası “Orta Yaşlı”, 80-99 arası “Yaşlı” olarak adlandırılacakmış. Dünya Sağlık Örgütü daha önce 65 yaş üstünü yaşlılık olarak tanımlamış ve bunu 65-74 arası “Genç Yaşlılık”, 75-84 arasını “Yaşlılık”, 85 ve üstünü “İleri Yaşlılık” olarak tasnif etmişti. Yeni tasnif, profesör unvanlı bir hekim tarafından yazılı basına da taşındı. Eh adam koskoca profesör, herhalde yanıltıcı bilgi vermez, demek ki yazılanlar doğru dedim. Üstelik henüz 79 olduğum için “orta yaşlı” sayılmak hoşuma gitti.

BEKLENEN ÖMRÜ UZAYAN İNSAN GENÇLEŞİR

Ara başlıktaki “beklenen ömrü uzayan insan gençleşir” önermesi hem birey hem de toplum için doğrudur. “Beklenen ömür” (life expectancy) ile insan denen canlının biyolojik-genetik ömrü ayrı şeylerdir. İnsanların doğdukları günde beklenen ömürleri 1900’de 47 sene iken şimdi 81 olmuştur. Ama 1900’de 50 yaşında olan bir insanın beklenen ömrü 72 (yani 22 yıl daha yaşayacak) iken bugün 50 yaşında olanların beklenen ömrü 82’dir. (yani 32 yıl daha yaşayacak) Bu 10 yıllık biyolojik ömür uzaması, tıptaki gelişmeler ve beslenme gibi dış faktörlerden tam soyutlanamadığı için insanın genetik ömrünün gerçekten uzayıp uzamadığı belli değildir. Genetik ömrü uzamasa da insanların 100 yıl öncesine göre neredeyse iki kat daha uzun, üstelik çok daha sağlıklı yani “genç” yaşadığı kesindir.