Bankaları batırmadan şirketleri kurtarma

Türkiye’nin dolar milyarderlerinin en birincisi Murat Ülker, dokuzuncusu Ferit Şahenk ve milyar dolar servet ipini göğüslemek üzere bulunan Ünal Aysal gibi çok büyük iş adamları, sahip oldukları şirketlerin borçlarını zamanında ödeyemeyeceğini beyan ederek, bankalardan erteleme istemiş.  Tabii herkesin aklına bir sürü soru geldi: Sadece bunlar mı zor durumda?  Acaba sırada “Borçlarının yeniden yapılandırmasını” isteyecek daha kaç firma var? Daha da önemlisi bu firmaların banka borçlarını zamanında ödeyemeyecek olmasının, piyasada bir “domino etkisi” yaratma ihtimali yok mu? Yani ticari alacaklarını zamanında tahsil edemeyen sağlam firmalar da kendi ticari ve banka borçlarını zamanında ödeyemez hale gelmez mi? Hatırlayalım: Kısa bir süre önce Ekonomik İşlerden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, “Çatı yazın tamir edilir” diyerek bir şeyler anlatmak istemiş ve karşılığında, riyasetten papara yemişti. Yoksa Başbakan Yardımcısı’nın öngördüğü yağmur mu geliyor? İKTİSADİ DARWİNİZM Bu yıl reel sektörde “parasal sıkışıklık” (Credit crunch)  ne mertebededir bilmiyorum. Geçen yıl, piyasaların ufku gri bulutlarla kapanınca 250 milyar liralık Kredi Garanti Fonu devreye konmuş ve hava açmıştı. Benzer bir kampanya acaba bu yıl da yapılacak mı? Gelelim bugünkü soruna: Ekonominin iyi olduğu zamanlarda bile bazı firmalar, kendi kusurlarından dolayı acze düşebilir, hatta günün sonunda iflas edebilir. Bu süreç, doğal (kapitalist) ekonomik sistemin fıtratında vardır. Bu Darwin’in “doğal elenme” kuramına uygundur. Hatta kötü firmaların “elenmesi” faydalıdır da. Çünkü bu suretle, kaynaklar, katma değer yaratamayanlar tarafından kullanılıp heba edilmemiş olur. Kötüyü yaşatmaya çalışmak, gayri iktisadidir. Çürükler ayıklanınca “kaynaklar” bünyesi sağlıklı firmalara kalır. Onlar da ucuzlayan kaynakları daha etkin kullanarak, ekonomide “toplam...