Amerika'da laiklik din dersi ve evrim kuramı üzerine bir mahkeme kararı

ABD'de 1981 yılında Arkansas Valisi Frank White bir yasa tasarısını onaylıyor, tasarının özü bir tümceden ibaret: "Bu eyaletteki kamu okulları, yaradılış bilimiyle evrim bilimine eşit davranacaktır."Yani din dersi ile evrim kuramı eşit düzeyde işlem görecektir devlet katında.Bu yasaya karşı davalar açılıyor hemen, gerekçe de net: "Bu yasa anayasaya aykırı olarak bir dinin oluşturulmasına önayak olmaktadır ve öğretmen ve öğrencilere anayasanın tanıdığı akademik özgürlüğe aykırılık oluşturmaktadır."Mahkeme kararını veriyor. O karar 19 Şubat 1982 tarihli Science dergisinde yer alıyor. O karardan çarpıcı bölümleri dikkatinize sunayım:"Ne devlet ne de federal hükümet bir kilise kurabilir. Devlet ve federal hükümet ne bir dine ne de tüm dinlere yardım edebilir ne de bir dini diğerine yeğleyebilir. Ne devlet ne de federal hükümet, herhangi bir kişiyi kiliseye gitmeye zorlayabilir ne de gitmesini engelleyebilir. Ne devlet ne de federal hükümet, herhangi bir kişiyi, herhangi bir dine inandığını ya da inanmadığını söylemeye zorlayabilir. Hiçbir kimse herhangi bir dinin gereklerini yerine getiriyor veya dinsel inancını veya inançsızlığını dile getiriyor, kiliseye gidiyor ya da gitmiyor diye cezalandırılamaz. Adı ne olursa olsun, dinsel etkinlikleri öğretme biçimi ne olursa olsun, herhangi bir dinsel kurumu desteklemek amacıyla az ya da çok miktarda vergi alınamaz. Ne devlet ne de federal hükümet, herhangi bir dinsel örgüt veya grubun eylem ve etkinliklerine açık veya gizli olarak katılamayacağı gibi tersi de doğrudur; yani hiçbir dinsel örgüt veya grup devlet ve federal hükümetin etkinliklerine açık veya gizli olarak katılamaz."Mahkeme daha sonra, Thomas Jefferson'ın sözlerini hatırlatarak Anayasanın ilgili maddesinin "Kilise ile devlet arasında bir duvar örme" amacı taşıdığını vurguluyor. Mahkeme hâkim Franfurter'in şu görüşlerini de kararına almış: "Ülkemizin varlığını, devletle dinin tamamen ayrılığının uygunluğu inancı üzerine kuruyoruz; hem devlet, hem de din için en iyisi budur. (...) 590 sayılı yasanın tamamen yürürlükten kaldırılması yönünde bir tedbir alınacaktır."Bu karara ilişkin daha ayrıntılı bilgilenmek isteyenler Rennan Pekünlü'nün "Din-Bilim Çatışması" adlı kitabını okuyabilirler (Kaynak Yayınları).Evet şimdi bu kararın esaslarını ülkemiz bağlamında sorular biçimine getirerek soralım:-Desek ki "Devlet hiçbir dinsel kurumu desteklemek amacıyla vergi alamaz, hiçbir dine yardımda bulunamaz", üç bakanlığın bütçesi kadar parayı yutan Diyanet ile yutturan hükümet, ayağa kalkar mı? Ve bunu diyecek babayiğit politikacı kalmış mıdır bu memlekette?-Desek ki "Ne devlet ne de dinsel kurumlar, birbirlerinin etkinliklerine katılamaz", neler gelir başımıza?-Ve desek ki "Devlet cami yapamaz, dinsel okul açamaz, laikliğin amacı devletle cami arasında duvar örmektir", taşa tutulur muyuz?Değerli okurlar, yukarıdaki karara bakarak başka can alıcı soruları sizler de sorabilirsiniz. Aslında bu karar, Atatürk'ümüzün laiklik anlayışına tıpatıp uygundur. Atatürk'ten sonra, ödün vere vere bu günlere geldik, okullarda cihat okutulup, evrim kuramı yasaklanır oldu. Çözüm yine Atatürk'ün laikliğine dönmektir.