Kazakistan’da neler oluyor?

Kazakistan’da neler oluyor?

Kazakistan’da, akaryakıt zamlarını protesto eden yurttaşların başlattığı eylemler büyüdü, kitleselleşti, farklı bir boyut kazandı. Hükümet istifa etti. Göstericilerle güvenlik güçleri çatıştı. Olağanüstü hal ilan edildi. Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, olayların arkasında dış güçlerin olduğunu, teröristlerin yurtdışında eğitildiğini açıkladı; Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’nden destek istedi. Rusya’nın liderlik ettiği örgüt de Kazakistan’a asker yolladı. Bu gelişmelerin olası sonuçlarını tartışalım.  


Birincisi, Kazakistan; jeopolitik önemi, zengin enerji kaynakları, dengeli dış politikasıyla Orta Asya’da, Türk dünyasında, Avrasya’da önemli bir ülke. 2.7 milyon kilometrekarelik yüzölçümüyle dünyanın 9. büyük ülkesi. Rusya, Çin, Kırgızistan, Türkmenistan ve Özbekistan’la komşu. Nüfusu 19.2 milyon. Bunun kabaca yüzde 70’ini Kazaklar, yüzde 20’sini Ruslar oluşturuyor. Ruslar ülkenin kuzeyinde yoğun olarak yaşıyorlar. 1991’de, bağımsızlık ilan edildiğinde Rusların oranı neredeyse yarıya yakındı. Ülkede Kazaklar ve diğer Türk kökenli yurttaşlar arasında da yer yer gerilim yaşandı. Kazak halkı arasında feodal bağların güçlü olduğu da unutulmamalı.  

İkincisi, geçmişte 2008, 2011, 2016, 2018, 2021 yıllarında irili ufaklı gösteriler olmuştu. Son eylemler hayat pahalılığına, işsizliğe, yoksulluğa, yolsuzluğa karşı sokağa çıkan, demokrasi, özgürlük, insan hakları taleplerini dillendiren kitlelerin haklı, meşru talepleri olarak başlasa da ulaştığı boyut, geldiği nokta açısından, artık o denli masum değil. Eylemler; 2003, 2004, 2005 yıllarında Gürcistan, Ukrayna ve Kırgızistan’da yaşanan Soros destekli turuncu devrimleri çağrıştırıyor.   

YAZININ DEVAMI
ÇOK OKUNAN YAZARLAR
YAZARIN DİĞER YAZILARI
Muhalefet ve değişimin yönü 14 Haziran 2023 | 427 Okunma İktidar ve anayasa değişikliği 10 Haziran 2023 | 242 Okunma Mehmet Şimşek’ten kimler, ne bekliyor? 07 Haziran 2023 | 2.394 Okunma Yeni CHP, başkalaşan CHP, dönüşen CHP 03 Haziran 2023 | 547 Okunma Seçmenle inatlaşmak 31 Mayıs 2023 | 1.090 Okunma
TÜM YAZILARI
Yorumlar