Müslüman ülkelerin “İslamilik” karnesi
Yeme-içme gibi fizyolojik ihtiyaçların yanı sıra, hayatı tehdit eden her türlü korku ve tehlikeden emin bir şekilde yaşama isteği en temel ihtiyaçlardandır. Bedensel, sosyal ve ekonomik güvenlik, aidiyet, saygı...
Yeme-içme gibi fizyolojik ihtiyaçların yanı sıra, hayatı tehdit eden her türlü korku ve tehlikeden emin bir şekilde yaşama isteği en temel ihtiyaçlardandır. Bedensel, sosyal ve ekonomik güvenlik, aidiyet, saygı, sevgi, takdir edilme isteği gibi benzer duygular “insanın kendini gerçekleştirmesi” noktasında kişinin davranışlarını etkileyen ana etmenlerdir.
Temel ihtiyaçlarını gideremeyen insanların, “kişilik gelişmişlik düzeylerinin” ihtiyaçlarıyla sınırlı kaldığı, yapılan çalışmalarla ortaya konulmaktadır. Örneğin, karnını doyuramayan insandan kitap okumasını beklemek, ne kadar gerçekçi bir yaklaşım olabilir?
Elbette ihtiyaçlar sonsuzdur. Ancak öncelikli ve zaruri ihtiyaçların yeterince karşılanamıyor olması; kişinin ilişkilerini, eğitim ve sosyal faaliyetlerini, özgürlük anlayışını, tercihlerini vs. doğrudan etkileyecektir. Çok daha önemlisi, içinde bulunduğu bu hal, insanı kendisine ve doğaya yabancılaştıracaktır. Yabancılaşma ise “anlamsızlığı” beraberinde getirir.
İSLAMİLİK ARAŞTIRMASI
Global Economy Journal’de yayımlanan 208 ülke arasında yapılan “İslamilik” araştırmasını okuduğumda, zihnimi yukarıdaki fikirler istila etti. Müslümanların yaşadığı ülkelerde, İslami temel ilkelerin kale alınmıyor olması mı, yoksa başka başka öncüller mi bu tabloyu ortaya çıkarıyor sorusu, çok yönlü araştırmaları gerekli kılıyor. Fakat apaçık bir şey var ki Müslümanlar kendi anlam dünyalarına “yabancılaşmış” durumdalar.
Önce çalışmayı kısaca aktaralım:
Rehman ve Askari isimli iki araştırmacı, ilk etapta, birincil kaynaklardan temel İslami prensipleri belirliyorlar ve dört alt endekste topluyorlar. Bunlar:
İktisadi endeks: Faiz ve rüşvet işlemlerinin sıklığı, vergilerin adilliği, yoksulların eğitim ve sağlığı vb.
Hukuk ve yönetişim endeksi: Kanun hâkimiyeti, yargının bağımsızlığı, yönetim etkinliği vs.
İnsani ve politik haklar endeksi: En temel insan hakları, politik haklar, kadın hakları vs.
Uluslararası ilişkiler endeksi: Çevresel faktörlerden askeri harcamalara kadar değişik konuları içeriyor. (Abdülkadir Civan- Türkiye İslami Bir Ülke midir?)