Dini düşüncenin sorgulanamayışı: Aydın Sorunu

Türkiye’de İslam ya hayale dayanan bir kurtuluş ideolojisi ya da duygusal olarak geriliğimizin asıl sebebi olarak kabul edilir. Bundan dolayıdır ki İslam düşüncesi gerçek manada eleştirilmez. Hemen bu noktada bir açıklık getireyim; İslam’ı eleştirmek ile İslam düşüncesini eleştirmek aynı şey değildir. Bunun da karıştırılıyor olması meseleyi hepten karmaşık hale getirir. Konu, İslam aklının, yaşamın her alanını doğrudan ya da dolaylı etkileyen boyutlarıyla eleştirel süzgeçten geçirilip geçirilmediği meselesidir. İlk cümlemden hareketle söyleyeyim, ne “İslam’ı bir kurtuluş ideolojisi olarak görenler” ne de “geriliğimizin asıl sebebi” diyenler, ortaya dünyanın dikkatini çekecek bir metin koyamamışlardır. Devlet politikalarında dahi etkili olan anlayış (nas-faiz ilişkisi gibi) ve benzer pek çok konu, Montgomery Watt’ın söylediği gibi, “Müslümanların, İslam’ın geçmişteki toplumsal başarılarını ve günümüz Batı dünyasında bulunan toplumsal kötülükleri aşırı bir biçimde büyütmeleri” eleştirel düşünceye imkan tanımamaktadır. Dolayısıyla hayatın gerçeklerini yansıtmayan düşünceler işe yaramadığı gibi hali pür melalimizi...