Din savaşları ve Avrupa ahlakı

Savaşlar, devletlerin çıkar mücadelesinde şiddete başvurulması sonucu çıkar. Dinler savaşlardaki motivasyon kaynaklarından sadece biridir; ancak çoğu zaman en önemlisidir. Bu durum dinlerin bir suçu veya özelliği olarak ele alınamaz. Zira dinler olmazsa ırklar, ırklar olmazsa başka bir ortak değer, toplumların belirli bir amaca yöneltilmesini ve kendinden olmayanla çıkar uğruna mücadele etmesini sağlamak için kullanılacaktır, nitekim tarih boyunca da böyle olmuştur.

Savaşlar, kıtlıklar, afetler, göçler, salgın hastalıklar ve her türlü kargaşa insanlık tarihinin birer gerçeğidir. Bunların dindarlıkla ya da dinsizlikle ilgisi yoktur...