Atatürk, ilk Türkçe tefsir ve Muhammed Hamdi Yazır (4)

Muhammed Hamdi Yazır, döneminin en iyi hocalarındandır. Aldığı eğitim ve ilgi alanları, çağdaşları arasında onu öne çıkartır. Yüksek bir belagati vardır; Türkçeyi, mana ve ahenk itibarıyla doğru, açık ve tatlı bir üslup içinde kullanır. Arapçayı ve Farsçayı şiir yazacak kadar iyi bilen Hamdi Yazır; Fransızca eserlerden çeviriler de yapar. İslami ilimlerdeki vukûfiyetinin yanı sıra bazı felsefi sistemleri eleştirecek kadar felsefe bilgisiyle ve pozitif ilimler sahasındaki sağlam anlayışıyla dikkat çeker. Edebiyatla da yakından ilgilidir, Divançesi (Arapça, Farsça ve Türkçe şiirleri) vardır: “Bütün ilimler ve sanatlar küçük küçük birer konu etrafında bilgilerimizi düzenleye düzenleye nihayet son düzenlemede bir yüksek ilim ile bizi bir birlik huzuruna yükseltmek için çalışır durur” der. (Hak Dini Kur’an Dili, 1) Hat sanatında da ustadır; döneminin en seçkin hattatları arasında yer alır.

Türkçe tefsir konusunda Hamdi Yazır’ın tercih edilmesi tesadüf değildir. Mustafa Kemal Atatürk’ün kalite ve liyakat şartını aradığının göstergesidir. Atatürk’ün bu öngörüsü canlılığını hâlâ...