Osmanlı’nın fotoğrafçıları

Bu hafta eski İstanbul’da dolaşmak istedi canım. Fotoğrafçılar aklıma geldi. Eski gazeteler arasında dolaşırken rastlamıştım onlara. İstanbul’daki ilk fotoğrafçı kim bilmiyorum. Ama sanırım Pascal Sébah ve ağabeyi Cosmi Sebah’ın 1857’de Pera’da açtıkları fotoğrafhane ilklerden biri. Bu fotoğrafhane elden ele devredilip Foto Sabah adıyla 1974’e kadar gelmiş.

Sonra 1870’lerde Beyazıt’ta Cosmi Abdullah’ın bir fotoğrafhanesinin bulunduğunu öğreniyoruz. Bu Pascal Sebah’ın ağabeyi Cosmi Sebah mı acaba? Stüdyoyu daha sonra Cosmi Abdullah’ın yanında çırak olarak çalışan Nicolas Andriomenos satın almış. Beyoğlu’nda Hazzopulo Pasajı’nın karşısında bir de şube açmış, 1909’da stüdyoyu Halep Apartmanı’nın bitişiğindeki 162 numaralı binaya taşımış, 1929’da ölmüş. Oğlu Athanasios, Beyazıt’taki fotoğrafhaneyi, 1955’e kadar Foto Saray adıyla çalıştırmış.

Sermet Muhtar Alus, bir yazısında Andriomenos’un stüdyosundan bahsediyor, diyor ki; “Çocukluğumda hatırlarım; Andriomenos’un yeri, Beyazıt Meydanı’na karşı idi; en üst katta salonuna, minareye çıkar gibi yüz elli ayak basamakla, karanlıkta soluk soluğa çıkılır, denize nazır penceresinin önünde, kan ter içinde yelpazelenirken...