Bir seyr ü sülük öyküsü ‘Gariplerin Kitabı’

İskoç yazar Ian Dallas’ın eseri “Gariplerin Kitabı” (Çev. İsmet özel, Şûle Yay., 2012). Ian Dallas, Abdulkadir Es-Sûfî’nin Müslüman olmadan önceki ismi.

“Gariplerin Kitabı”nda Abdulkadir Es-Sûfî, kendi arayış öyküsünü; modern dünyanın sadece maddeye odaklı mekanik bilgi ve gerçeklik anlayışından bunalan bir aydının, -tıpkı Cemil Meriç’in “Kültürden İrfan”a dediği gibi- bilgiden hikmete olan yolculuğunu, tasavvufî deyişle seyr ü sülûk’unu anlatır.
Tüm bildungsromanlar gibi bir huzursuzluk, bir sıkıntıyla başlar öykü. Kahraman, odasındaki bir resim vasıtasıyla -bu bir işarettir- kaybolan bir kütüphaneciyi ve bir kitabı bulmak üzere yola çıkar. Yolculuk boyunca birtakım aşamalardan geçer ve sonunda büyük bir değişim yaşayarak menzile ulaşır. Artık baştaki kişi değildir, seyr ve sülük tamamlanmış, kemale ermiştir.

Doğrusu eser başlarda derunî, hikmetli cümleler içeriyordu. Arayanın modern dünyaya ve bilgi anlayışına yönelik tespit ve eleştirileri çarpıcıydı, en önemlisi arayanın huzursuzluğunun felsefî temellerini anlamlı kılıyordu. Meselâ kaybolan kütüphaneci nerede, onu nasıl bulabilirim diye sorduğunda, kalp gösterilerek “Kendiniz bulun. Hepsi burada. Her şey…”...